ارزیابی پتانسیل ژنتیکی ژرم پلاسم گردو در منطقه ارومیه برای گزینش ژنوتیپ های برتر

شناسایی و ارزیابی ژنوتیپ های برتر و بومی درختان میوه از اهمیت بسیار بالایی در حفظ ژرم پلاسم و برنامه های اصلاحی برخوردار است. بسیاری از ارقام میوه حاصل انتخاب از بین ژنوتیپ های محلی است. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های گردو در سطح شهرستان ارومیه، 42 ژنوتیپ پر محصول از مناطق مختلف شهرستان انتخاب گردید و همراه با رقم چندلر از لحاظ خصوصیات مهم فنولوژیکی و مورفولوژیکی میوه مورد ارزیابی قرار گرفتند. صفاتی مانند وزن، طول، عرض میوه، ضخامت پوست، رنگ مغز، راحتی جدا شدن مغز، زمان باز شدن برگ ها، زمان باز شدن و اتمام گل های نر و ماده بر اساس توصیف نامه گردو اندازه گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شد که تنوع بالایی در خصوصیات مورد ارزیابی بین ژنوتیپ ها وجود داشت. طول خشک میوه بین 06/27 تا 20/47 میلی متر، عرض میوه بین 60/24 تا 80/38 میلی متر، وزن خشک میوه بین 63/5 تا 83/13 گرم و وزن خشک مغز بین 76/2 تا 13/7 گرم متغیر بودند. ژنوتیپ های شماره 7، 11، 29، 30، 35، 36، 40، 41 و 42 بیشترین وزن و نسبت مغز به میوه را داشتند. همچنین ژنوتیپ های 30 و 9 کمترین ضخامت پوست چوبی را به ترتیب با 76/0 و 80/0 میلی متر داشتند. بر اساس نتایج همبستگی دوگانه صفات، روابط مثبت و منفی معنی داری بین صفات مورد ارزیابی مشاهده شد. تجزیه خوشه ای بر اساس کلیه صفات مورد ارزیابی به روش وارد توانست ژنوتیپ های مورد مطالعه را در 3 گروه عمده قرار دهد. بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر تنوع خوبی در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه مشاهده شد که نشان دهنده پتانسیل بالای ژرم پلاسم گردو در منطقه ارومیه جهت انتخاب ژنوتیپ های برتر و سازگار با شرایط اکولوژیکی منطقه می باشد.