بلاغت دیداری در خودنگاره های فریدا کالو

فریدا کالو سبکی شخصی، بومی و خام برپایه الهام از فرهنگ عامیانه و سنت های کهن زادگاهش بنا کرد تا افکارش در باب هویت، جنسیت، طبقه، نژاد و وضعیت پسااستعماری مکزیک را روایت کند. کارهای فریدا ژرف، چندلایه، نمادین و بارور از مفاهیم پنهان هستند؛ از این رو نمی توان با نگاهی گذرا به مفاهیم ضمنی آثارش دست یافت. مقاله حاضر برای بازخوانی این لایه های دلالتی پنهان، از روش تحلیل بلاغت دیداری بهره گرفته است. این پژوهش، یک موردکاوی در حوزه نشانه شناسی دیداری با رویکرد توصیفی تحلیلی و هدف توسعه ای است که داده های کیفی آن به شیوه اسنادی داده اندوزی شده اند. از میان 55 نمونه خودنگاره فریدا، 8 اثر به روش نمونه گیری هدفمند برگزیده شده اند تا برای کشف آرایه های بلاغی و شیوه های رمزگذاری او مورد تحلیل قرار گیرند. کنت بورک پرکاربردترین آرایه های بلاغی را چهار آرایه اصلی مانندگویی، مجاز، بخش گویی و طعنه می داند. از این میان، فریدا آرایه مانندگویی را در خودنگاره هایی همچون رویا و آهوی زخمی به کار برده است. آرایه مجاز را در دو فریدا و اندیشیدن درباره مرگ می توان باز یافت. آرایه بخش گویی را می شود در خودنگاره در مرز مکزیک و ایالات متحده و نیز در نقاشی ریشه ها دید. همچنین آرایه طعنه در پیراهن من آنجا آویخته است و خاطره دیده می شود.