درآمدی بر خانواده های بزرگ ثبت املاک معاصر (بر مبنای مولفه های کلان طبقه بندی تطبیقی)

تفاوت در مبانی بنیادین نظام های حقوقی و نیازها وخلاء های متفاوت آنها سبب پیدایش الگوهایی از نظام ثبت املاک شده که در عین شباهت ، تفاوت های اساسی دارند و این مساله را مطرح می کند که چگونه می توان -همانند تقسیم نظامهای حقوقی معاصربه خانواده های حقوقی متعدد-نظام های ثبت املاک را نیز به خانواده های حقوقی طبقه بندی نمود؟ هریک از این خانواده ها دارای چه خصایص و ویژگی هایی می باشند و نظام ثبت املاک ایران با کدامیک منطبق است؟ پاسخ به این سوالات در فهم سیستم ثبتی هر کشور و امکان استفاده از راهکارهای حقوقی آن جهت بهبود سیستم ثبتی ایران نقش بنیادین دارد. این پژوهش با رویکردی توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات تطبیقی به این نتیجه رسیده است که برای طبقه بندی نظامهای ثبت املاک در ابتدا به مولفه هایی کلان نیاز است که به عنوان ستون های بنیادین نظام های ثبتی محسوب می گردند. در همین راستا «الگوی ثبتی»، «اثر ثبت بر معاملات» و «دسترسی به اطلاعات» به عنوان شاخص های طبقه بندی معرفی گردیده اند.در وهله ی دوم بر مبنای شاخص های مذکور نظامهای ثبت املاک به سه خانواده ی ثبتی «اراده محور» ، «ظاهر محور» و «مبتنی بر اصالت ظاهر حداکثری»تقسیم بندی شدند.در چارچوب این تقسیم بندی،نظام ثبت املاک ایران شباهت هایی با «خانواده ظاهر محور» دارد؛لیکن برای آنکه جزیی از این خانواده قرار گیرد نیازمند اصلاحاتی است.