حاکمیت و حقوق طبیعی: خوانشی تطبیقی براساس تفاسیر هابز از کتاب های مقدس و علامه طباطبائی از قرآن کریم

هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی تفسیر هابز و علامه طباطبایی از کتاب مقدس پیرامون مسئله حاکمیت و مفهوم حقوق طبیعی و مسیر متفاوت این دو مفهوم در اسلام و مسیحیت می باشد. در این راستا، به این سوالات اساسی پاسخ داده شده است که: تفسیر هابز و علامه طباطبایی از متن مقدس چه نتایجی برای حاکمیت سیاسی داشته است؟ این دو شخصیت چه تفسیری از قانون طبیعی و حقوق طبیعی دارند؟ در تفسیر هر یک از این دو فیلسوف، عهد خداوند با انسان ها چه زاویه ای با قرارداد اجتماعی پیدا می کند؟ گزاره های دینی چگونه الزام آور و قانونی می شوند؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و به صورت مقایسه ای می باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که علی رغم شباهت های برانگیزاننده نظریه هابز و علامه طباطبایی در مفاهیمی چون ذات ستیزه جوی انسان، حرکت، قدرت، قرارداد اجتماعی، اطاعت و...، نظام فلسفی آنها در بدایت و غایت کاملا متفاوت است و همین تفاوت، خود را در نگاه آنها به رابطه دین و سیاست/ حاکمیت و تفسیر کتاب های مقدس هم نشان می دهد. هابز مولفه اصلی نظریه خود یعنی قرارداد اجتماعی را در تفسیر متن مقدس گنجانده و آن را به نفع مرجعیت یک حاکم مقتدر که درپی صلح و امنیت فرد و به طور کلی حفظ حقوق طبیعی فرد است، تفسیر می کند، در حالی که علامه طباطبایی الزام به قوانین شریعت را در بحث حاکمیت از قرآن استنتاج می نماید.