مناقشه ی قره باغ و تهدیدات آن برای امنیت مرزی جمهوری اسلامی ایران

منطقه‌ی قره‌باغ از زیرمجموعه‌های امنیتی منطقه‌ی قفقاز جنوبی است که از دیرباز محل مناقشه‌ی‌ میان دو دولت «جمهوری آذربایجان» و «جمهوری ارمنستان» بوده است. مناقشاتی که از ابتدا حالت خشونت‌آمیز به خود گرفته و آخرین ظهور آن را می‌توان در جنگ میان دو کشور از 27 سپتامبر 2020 میلادی مشاهده کرد. تحولات این منطقه به دلایل گوناگون همچون مجاورت جغرافیایی آن با مرزهای شمال‌غرب ایران، میراث تاریخی مشترک، وجود قومیت‌ها و نژادهای یکسان، تلاش کشورهای قدرتمند برای کسب نفوذ در این منطقه، و نظایر آن سبب شده است تا ملاحظات امنیتی آن برای جمهوی اسلامی ایران در مقایسه با دیگر کشورها از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. بنابراین، سیوال اساسی را که در این پژوهش درصدد پاسخ به آن می‌باشیم، عبارت است از اینکه‌ «تهدیدات مناقشه‌ی قره‌باغ برای امنیت مرزی جمهوری اسلامی ایران کدامند؟». برای نیل به پاسخ آن، با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و بهره‌گیری از روش توصیفی-تحلیلی، مروری بر ریشه‌های مناقشه در این منطقه شده است؛ آنگاه، مهم‌ترین منابع تنش و تهدید در این منطقه، تبیین و در نهایت، حضور تروریست‌های سوری در مرزهای شمال‌غرب ایران؛ حضور اطلاعاتی، امنیتی و نظامی رژیم صهیونیستی در جدار مرزی شمال‌غرب ایران؛ تشدید تنش‌های نظامی در مرزهای شمال‌غرب و عدم احترام به مرزهای بین‌المللی؛ و تشدید حرکت‌های تجزیه‌طلبانه به‌عنوان مهم‌ترین تهدیدات امنیت مرزی جمهوری اسلامی ایران در رابطه با مناقشه‌ی مذکور شناسایی شد.