واکاوی جریان‎ های اسلامی در آسیای مرکزی

در مقاله حاضر به واکاوی لایه های جریان های فکری- معرفتی مسلمانان در آسیای مرکزی می پردازیم و درصدد پاسخ به این سوال هستیم که  جریان های اسلامی موجود در آسیای مرکزی به چه صورت است؟ در همین راستا مطالعه جریان‎های اسلامی در آسیای مرکزی نشان می دهد که امروزه در دو لایه هویتی اسلامی  که در میان جریان‎های دینی حاضر در منطقه وجود دارد، شاهد تحولات قابل توجهی هستیم. یکی از این لایه ها، شبکه طریقتی تصوف است که در سال‎های اخیر رشدی چشمگیر  داشته و در کانون توجه دولت های منطقه قرار گرفته است و دومین لایه مربوط به اسلام‎ گرایان تند رو است. این لایه هویتی، شرایطی متفاوت از لایه هویتی قبلی دارد. لایه مذکور توانسته متاثر از شرایط منطقه ای و شرایط حاکم بر جهان اسلام، جبهه فراگیری را در مقابل دولت‎های سکولار منطقه به وجود آورد. بررسی‎های ما در این تحقیق نشان می دهد که بیشتر جریان‎های اسلامی آسیای مرکزی فاقد هرگونه مرام نامه سیاسی و اقتصادی، طرح برای حاکمیت بهتر و ایجاد دولت اسلامی آینده شان هستند؛ بااین ‎حال همواره به دنبال هویت دینی و اجتماعی بر اساس قومیت های مختلف در میان کشورهای مختلف آسیای مرکزی هستند تا از این طریق بتوانند به کاستی‎ های هفتادساله ناشی از تسلط کمونیست ها بر این منطقه فایق آیند.