مطالعه تطبیقی آب های سرزمینی و الزامات حاکم بر آن در کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر و کنوانسیون حقوق دریاها

«کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر» (آکتایو) از سوی پنج کشور ساحلی این قلمرو آبی در 12 اوت 2018 به تصویب رسید. این کنوانسیون منطقه آب های سرزمینی را در ماده 5 خود به رسمیت شناخته است. مقررات حاکم بر آب های سرزمینی در مواد 6، 7، 10، 11 و 13 کنوانسیون یادشده مورد توجه قرار گرفته است.هدف از مقاله حاضر تعیین و تدقیق حقوق و تعهدات دولت های ساحلی از رهگذر مطالعه تطبیقی آب های سرزمینی و الزامات حاکم بر آن در کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر و کنوانسیون حقوق دریاها است. با عنایت به اینکه این مقاله می تواند مختصات کنش جمهوری اسلامی ایران در منطقه را مشخص نماید، موضوع مطالعه تطبیقی آب های سرزمینی در «کنوانسیون آکتایو» و «کنوانسیون حقوق دریاها» در مرکز توجه این جستار قرار گرفته است. مطالعه حاضر با روش توصیفی-تحلیلی در صدد پاسخگویی به این پرسش است که حقوق و الزامات حاکم بر آب های سرزمینی در کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر در مقایسه با کنوانسیون حقوق دریاها چگونه است؟ نتایج این جستار نشان می دهد که کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر در مقایسه با کنوانسیون حقوق دریاها سه رویکرد را اتخاذ کرده است: در رویکرد اول، کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر به ابتکاراتی دست زده است؛ در رویکرد دوم، این کنوانسیون مقررات کنوانسیون حقوق دریاها را تایید کرده است؛ و در رویکرد سوم، کنوانسیون یادشده برخلاف کنوانسیون حقوق دریاها در رویارویی با موضوع های حقوقی از موضع سکوت برخورد کرده است.