شناسایی و تبیین ابعاد و مولفه های ایجاد نقش هیئت امنا در تامین منابع مالی دانشگاه و ارتقاء آن

تامین منابع مالی دانشگاه‌ها یکی از پیچیده‌ترین مشکلات و مسایل دانشگاه‌های دنیا است و از طرف دیگر دولت‌ها تمایل دارند از وابستگی دانشگاه‌ها به منابع دولتی کاسته شود و دانشگاه‌ها را به سوی نظام بازار و نظام عرضه و تقاضا سوق دهند. با توجه به این که دانشگاه درخدمت جامعه است، افرادی از جامعه به‌عنوان هییت امنا به‌عنوان واسطی بین دانشگاه و جامعه قرار می‌گیرند. هییت امنا از طریق این ارتباط می‌تواند در ایجاد و جذب منابع مالی جدید برای دانشگاه نقش به سزایی داشته باشد. این پژوهش با هدف شناسایی و تبیین ابعاد و مولفه‌های کارکردی که می‌توانند در ایجاد و ارتقاء نقش هییت امنا در تامین منابع مالی دانشگاه‌ها موثر باشند، انجام شده است.

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده‌ها کیفی و از نظر شیوه پژوهش، تحلیل محتوا بوده است. مشارکت‌کنندگان در این پژوهش شامل 15 نفر از افراد صاحب‌نظر و خبره در حوزه آموزش عالی بوده‌اند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختارمند می‌باشد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارMAXQDA2018 ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. اعتبار داده‌ها با استفاده از روش تاییدپذیری توسط مشارکت‌کنندگان صورت پذیرفت.

مطابق داده‌های بدست آمده از مصاحبه‌های پژوهشی، داده‌های خلاصه شده به چهار بعد شامل: روش‌های تامین منابع مالی دانشگاه‌ها، نقش هییت امنا در تامین منابع مالی دانشگاه‌ها، موانع موجود در تنوع بخشی در تامین منابع مالی دانشگاه‌ها و سازوکارهای ارتقاء نقش هییت امنا در تامین منابع مالی و 18 مولفه برای مقوله اصلی یعنی ارتقاء نقش هییت امنا در تامین مالی دانشگاه‌ها و 55 زیرمولفه است. دانشگاه‌ها در بعد روش‌های تامین منابع مالی، باید با اقتصاد، بازار و صنعت ارتباط برقرار کنند و نقش فعال‌تری در این زمینه‌ها داشته باشند، چنین دانشگاهی باید بازتابی از آن در فعالیت‌های هییت امنایش مشاهده شود. بنابراین با بکارگیری ساز و کارهای مطرح شده و رفع موانع موجود در تنوع بخشی در تامین منابع مالی، با بهره‌مند شدن از افراد از بخش‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، تولید و خدمات تحت عنوان هییت امنا برای ارتقاء نقش هییت امنا در تامین منابع مالی اهتمام ورزند، در این صورت اعضای هییت امنا می‌توانند با ایجاد ارتباطات جدید موجب ترمیم شکاف‌های موجود بین دانشگاه و جامعه گشته و یک نوع ارتباط نهادمند، هدفمند و تاثیرگذار ایجاد کنند و در جهت تامین منابع مالی جدید و تنوع بخشی در منابع مالی برای دانشگاه نقش آفرینی نمایند.