جایگاه پیامبر و امام: بررسی تطبیقی دیدگاه سید مرتضی و حمیدالدین کرمانی

معرفت و شناخت فرستادگان الاهی و جانشینان آنها از مهم ترین مسایل ادیان الاهی است. این مسئله از معرکه آرای اندیشمندان اسلامی نیز به دور نبوده و در تاریخ تفکر اسلامی همواره به آن توجه شده است. اهمیت این مسئله زمانی بیشتر آشکار می شود که فرق مختلف اسلامی درباره آن اظهارنظر کرده و منظومه ای معرفتی راجع به آن شکل داده اند. این پژوهش با محوریت بررسی آرای متکلمان امامیه و اسماعیلیه در این موضوع و با تمرکز بر دیدگاه های دانشمند بنام شیعی، سید مرتضی علم الهدی، و اندیشمند برجسته اسماعیلی، حمیدالدین کرمانی، به شیوه توصیفی تحلیلی و با مراجعه به منابع کتاب خانه ای، نضج یافته است. یافته های پژوهش نشان می دهد نظام معرفتی سید مرتضی و حمیدالدین کرمانی درباره پیامبر و امام، در عین برخورداری از مشترکات فراوان، تفاوت های بنیادین نیز دارد؛ مشترکاتی همچون برتری انبیا بر ملایکه، عصمت انبیا و امامان، ختم نبوت، جانشینی علی j، ضرورت نبوت و وجوب ایمان به همه انبیای الاهی. اختلاف بسیار چشمگیر این دو دیدگاه در تعداد، ادوار و القاب انبیا و امامان شیعه نیز مشهود است.