میزان «دوازده» در اندیشه سیدحیدر آملی و تاثیر آن بر قاضی سعید قمی در تحلیل ساختار هندسی کعبه

این مقاله به تاویلی که قاضی سعید قمی از حکمای عهد صفوی از ساختار هندسی کعبه ارایه می کند، با فرض تاثیرپذیری از سید حیدر آملی، از شارحان و پیروان شیعه مذهب اندیشه ابن عربی، بالاخص در بحث «علم میزان» می پردازد. علم میزان به مثابه دانشی که متکفل بررسی بنیاد مابعدالطبیعی نظام تطابقات است، تناظر میان عوالم غیب و شهادت را تشریح و در قالب نسبت های عددی و جداول هندسی توصیف می نماید. ابن عربی در کتاب فتوحات مکیه علم میزان را با رویکردی متفاوت مورد توجه قرار داد و سید حیدر آملی نظام تطابقات را در سایه عدد به عنوان وجودی کیفی از یک سو و معارف شیعه از دیگرسو توصیف نمود. فرض این مقاله برآن است که قاضی سعید قمی با تاثیرپذیری از اندیشه های سید حیدر به ویژه در بحث «میزان دوازده»، ساختار هندسی کعبه را در سایه تناظر میان عرش و ارض مورد تامل قرار داده است. وی در کتاب شرح توحید صدوق تاویل ساختار هندسی کعبه را براساس تناظر میان عوالم معقول و محسوس بالاخص در سایه وجود روحانی ایمه دوازده گانه شیعه که واسطه انتقال صورت معقول معبد عرش به کعبه ارض بودند، ارایه نمود.