نقش آستروسیت ها در سیستم عصبی مرکزی: شرایط فیزیولوژیک و پاتولوژیک

آستروسیت ها سلول هایی با ویژگی های عملکردی و ظاهری مشخص، در نواحی معینی از مغز وجود دارند و در نوروژنز، سیناپتوژنز، کنترل نفوذ پذیری سد خونی- مغزی و حفظ هموستاز خارج سلولی، نقش تنظیم کننده دارند. به علاوه، آستروسیت ها بر اساس نیاز سلول های اطراف و از طریق ارتباط با آکسون ها، دندریت ها و سیناپس ها، نقش کلیدی در تکامل و تنظیم مدارهای عصبی دارند. همچنین، آستروسیت ها از طریق تنظیم عملکرد عصبی، نقش اساسی در پلاستیسیتی سیناپسی و تشکیل حافظه دارد. آستروسیت های بالغ پس از آسیب به سیستم عصبی مرکزی فعال شده و به آستروسیت های واکنشی A1 و A2 تبدیل می شوند. نقش های حمایتی آستروسیت های واکنشی ممکن است به نقش های سمی تبدیل شده و در نهایت منجر به پیشرفت بیماری های نورولوژیک گردد. اختلالات نوروترانسمیتر، تکامل آنورمال مغزی و بازسازی مجدد ساختارهای سیناپسی، در مغز بیماران مبتلا به اختلالات نوروسایکولوژیک دیده شده است. مطالعات گسترده ای به نقش آستروسیت ها در افسردگی، اسکیزوفرنی و وابستگی به دارو اشاره کرده اند. از طرف دیگر، آستروسیت ها فاکتور مهمی در آسیب نورونی در بیماری نورودژنراتیو هستند. مطالعات نورولوژیک و رادیولوژیک نشان داده اند که این بیماری ها با التهاب شدید در ارتباط هستند و آستروسیت ها از جمله مهمترین سلول های دخیل در ایجاد التهاب هستند. آستروسیت های واکنشی در پاتولوژی بیماری های متنوع نورولوژیک هم چون آلزایمر، پارکینسون، اسکلروزیس جانبی آمیوتروفیک، مالتیپل اسکلروزیس و هانتینگتون نقش دارند. تغییرات در نوروترانسمیترها، ارتباطات سلولی، گیرنده ها، مسیرهای سیگنالینگ (خصوصا در زمینه التهاب)، ترشح فاکتورهای التهابی، کانال های آبی، ترشح فاکتورهای رشد، رسوب پروتئین، هومیوستاز یونی و در نهایت تغییرات در سایز و تعداد آستروسیت ها، از مهم ترین مکانیسم های پاتوژنیک در آستروسیت ها درنظر گرفته شده اند.

تنظیم نمودن آستروسیت های واکنشی، می تواند یک استراتژی بالینی موثر جهت درمان بیماری های عصبی و روانی باشد.