کانه نگاری، ژئوشیمی و بررسی های ایزوتوپی گوگرد کانسار آهن 16 ب بافق، یزد

کانسار آهن آنومالی16 ب بافق در زون ساختاری ایران مرکزی واقع شده است. از دیدگاه زمین شناسی کهن ترین سنگ های این ناحیه، واحد های دگرگون شده پرکامبرین از نوع گنایس، میکاشیست، آمفیبولیت و میگماتیت بوده که پی سنگ منطقه را تشکیل داده است. توده نفوذی زیر زون کانه دار با گابرو دیوریت - سینیت های قلیایی مشخص می شود که مجموعه کمپلکس دگرگونی بنه شورو و واحدهای آهکی را قطع کرده است. کانی زایی فلزی در ارتباط با سنگ های گابرودیوریت و اسکارنی رخ داده است. مگنتیت فراوان ترین کانه در محدوده مورد مطالعه است و با ساخت توده ای، برشی و دانه پراکنده دیده می شود. دانه های آن شکل دار تا بی شکل است. مگنتیت در سطح زمین اکسید شده و به کانی های هماتیت، گوتیت و دیگر اکسیدهای آهن دگرسان می شود. کانی های فلزی همراه مگنتیت، پیریت، کالکوپیریت و پیروتیت است که با کوارتز، اکتینولیت، کلسیت، اپیدوت، پیروکسن و گارنت همراه است. تطابق نمودارهای عناصر نادر خاکی در کانی سازی آهن و توده نفوذی نشاندهنده احتمالی یکسان بودن منشا کانی سازی با توده نفوذی است. عیار اکسید آهن در کانسنگ بین25 تا 75 درصد تغییر می کند. عنصر آهن با اکسیدهای تیتانیم، منیزیم، منگنز ، فسفر، پتاسیم و سدیم همبستگی منفی نشان می دهد. بر اساس رابطه کبالت با نیکل، کروم با نیکل، کروم با وانادیم، این کانسار آهن در محدوده کانسارهای با منشا هیدروترمال قرار می گیرد. با توجه به نسبت Al/Co  و Sn/Ga این کانسار در محدوده کانسارهای تیپ اسکارنی است. بر اساس الگوهای پراکندگی عناصر کمیاب کانسار آهن آنومالی 16 ب با کانسارهای تیپ اسکارنی بیشتر شباهت دارد. شواهد زمین شناسی، کانه نگاری و همچنین ژیوشیمیایی کانی مگنتیت نشاندهنده منشاء اسکارنی برای کانی سازی آهن آنومالی 16 ب است. آهن توسط سیالات داغ حاصل از توده های نفوذی، جابجا شده و در حدفاصل بین واحدهای دگرگونی و مرمر تجمع حاصل کرده است. مقدار δ34S در سولفات های پرکامبرین-کامبرین بین18 تا31+ در هزار می باشد، که با توجه به داده های موجود مقدار δ34S در آنومالی 16ب بین21/42 تا27/22+ در هزار است. ایزوتوپ های گوگرد محدوده مورد مطالعه منشا آب دریاهای قدیمی را دارد و سیالات جوی منشا تشکیل آن است. باتوجه به این نتیجه و همراهی پیریت ها با مگنتیت می توان چنین نتیجه گرفت که منشا مگنتیت های این محدوده با پیریت های محدوده بایستی یکسان باشند.ر