تاثیر جنسیت در کاربرد افزوده های وجهی در نوشتار فارسی آموزان خارجی سطح پیشرفته از منظر دستور نقش گرایی

در این پژوهش، افزوده های وجهی به کار رفته در نوشتار فارسی آموزان سطح پیشرفته زن و مرد در چارچوب دستور نقش گرای نظام مند، استخراج و بررسی گردیدند. به عبارتی، این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که آیا تفاوتی میان فارسی آموزان زن و مرد در کاربرد افزوده های وجهی وجود دارد یا خیر. دستور نقش گرای نظام مند، روشی نظام مند برای تحلیل متن در اختیار می گذارد. افزوده های وجهی که بیانگر میزان قطعیت و دیدگاه گوینده یا نویسنده هستند؛ در مبحث فرا نقش بین فردی در دستور نقش گرای نظام مند، بررسی می شوند. پژوهش های زیادی برای یافتن رابطه ی زبان و جنسیت انجام شده است؛ ولی تاکنون هیچ پژوهشی در چارچوب دستور نقش گرا، تاثیر جنسیت در کاربرد افزوده های وجهی در نوشتار فارسی آموزان خارجی را بررسی نکرده است. نمونه آماری و پیکره مورداستفاده در این پژوهش نوشتار 248 نفر از فارسی آموزان خارجی سطح پیشرفته زن و مرد مرکز آموزش زبان فارسی دانشگاه فردوسی مشهد است. روش نمونه گیری این پژوهش از نوع نمونه گیری تصادفی ساده است. روش کار بدین صورت انجام شد که نوشتار 248 نفر از فارسی آموزان بر اساس جنسیت تفکیک شد (124 نفر زن و 124 نفر مرد). سپس تمام افزوده های وجهی به کاررفته در نوشتار فارسی آموزان مرد و زن بر اساس تقسیم بندی هلیدی تعیین شدند. سپس تعداد و درصد توزیع انواع افزوده های وجهی محاسبه و نتایج با هم مقایسه شد. برای بررسی معنادار بودن تفاوت ها میان زنان و مردان، از آزمون آماری خی دو استفاده شد. سرانجام، این نتایج حاصل شد که افزوده وجهی وجه نما، پربسامدترین افزوده ی وجهی در نوشتار فارسی آموزان سطح پیشرفته است؛ مردان از افزوده های وجهی وجه نما که قطعیت و یقین را نشان می دهند (واژه هایی از قبیل مطمینا، حتما و...) بیش از زنان استفاده کرده اند و زنان از افزوده های وجهی وجه نما که عدم قطعیت و تردید را نشان می دهند (واژه هایی از قبیل احتمالا، شاید و...) بیش از مردان استفاده کرده اند؛ این نتیجه دیدگاه لیکاف (1975: 52-54) درباره تفاوت های زبانی مردان و زنان را تایید می کند. همچنین، زنان بیش از مردان از افزوده های اظهاری استفاده کرده اند. افزوده های مطلوبیت (واژه هایی از قبیل خوشبختانه، متاسفانه و...)،بیشترین افزوده های اظهاری به کاررفته در نوشتار فارسی آموزان زن است. این نتیجه، دیدگاه جیمز و دراکیچ (1993) را درباره رفتار زبانی زنان، تایید می کند.