شاخص های دلبستگی به محله در رمان «خان الخلیلی» نجیب محفوظ

دلبستگی به محله، مولفه ای روان شناسانه است که نشان دهنده احساس ذهنی مثبت افراد نسبت به محله مسکونی شان می باشد. این احساس که از پیوند های عاطفی، شناختی و رفتاری با مکان ناشی می شود، موجب تعهد ساکنان به محل سکونت و تمایل آنان به حفظ ارتباط با آن در طول زمان و در مراحل مختلف زندگی می گردد. محله یکی از مکان های بارز و محوری رمان عربی است که حضور چشم گیری در رمان های نجیب محفوظ از جمله رمان "خان الخلیلی" وی دارد؛ و همانند شریانی حیاتی به شمار می آید که شخصیت های رمان در آن رفت و آمد می کنند و حتی در برخی موارد به تحول حوادث در ساختار رمان منجر می شود. این پژوهش بر آن است تا به شیوه توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر رویکرد روان شناسی محیطی که نگاه خاصی به ارتباط متقابل میان انسان و مکان دارد، شاخص های موثر در ایجاد دلبستگی یا عدم دلبستگی به محله را در این رمان مورد کنکاش قرار دهد. نتایج گویای آن است که دلبستگی به محله در رمان "خان الخلیلی" در پرتو شاخص های روحی- روانی، اخلاقی- ایدیولوژی و بیوگرافی صورت می گیرد. شایان ذکر است که شاخص روحی- روانی، نقش بارزتری در ایجاد دلبستگی یا عدم دلبستگی شخصیت ها به محله ایفا می کند.