بررسی جنبه های بلاغی نامه های شاهنامه با رویکرد جایگاه جمله های خبری و انشایی

معانی به عنوان یکی از سه علم زیباشناسی سخن پارسی، جایگاه خاص و ممتازی در بلاغت سخن دارد و علوم و فنون بلاغی در شکل گیری زبان، نقش مهمی دارند. با توجه به قواعد و اصول علم معانی، نقش و اهمیت انواع جمله در انتقال مفاهیم، قابل بررسی است. این علم، انواع جمله را به خبر و انشا تقسیم و از نظر معانی ثانوی، مطالعه می کند. در این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای صورت گرفته، نویسنده درصدد آن است تا به بررسی جنبه های بلاغی نامه های شاهنامه با رویکرد جایگاه جمله های خبری و انشایی بپردازد و به این نتیجه رسیده است که در منظومه های داستانی و حماسی فارسی، نقش و تعداد بسیاری نامه وجود دارد که قابل مقایسه با نامه های شاهنامه فردوسی نیست و تعداد دویست و پنجاه نامه به کار رفته در شاهنامه گواه این ادعاست. این نامه ها بیشتر در دو بخش پهلوانی و تاریخی به کار رفته اند و هدف فردوسی فقط انتقال اندیشه و خواست فرستنده آن ها نیست؛ بلکه هر یک فرصتی هستند برای حکیم تا نوآوری و تنوع به کار آورد؛ گاه بخش هایی از داستان را از زبان نویسنده نامه، نقل می کند؛ گاه با بیان احساسات فرد از زبان خود او، شوری در سخن می افکند تا مجالی برای پرداخت شخصیت قهرمانان حماسه بیابد و بی آنکه حضورش، سایه ای بر رویدادها بگسترد، تحلیل ها و حتی پیام های خویش را به مخاطب می رساند و در یک کلام، نامه ها آینه تمام نمای شاهنامه اند.