شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر سرریز فناوری های دفاعی به کسب وکارهای تجاری

از آنجایی که فناوری نقشی کلیدی در افزایش امنیت ملی و توان دفاعی کشورها ایفا می کند، بودجه های هنگفتی به این بخش اختصاص داده می شود. بنابراین لازم است دولت ها جهت پیشرفت فناورانه در کسب وکارهای تجاری و به تبع آن رشد و توسعه اقتصادی کشورشان؛ با نگاهی راهبردی به سرریز فناوری های دفاعی به کسب وکارهای تجاری توجه ویژه ای داشته باشند. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر سرریز فناوری های دفاعی به کسب وکارهای تجاری در ایران و رتبه بندی این عوامل صورت گرفته است. در فاز نخست پس از بررسی پژوهش های انجام شده و استخراج شاخص های اولیه، چارچوبی برای طرح پرسش های مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان این حوزه شکل گرفت. در ادامه با مصاحبه با 13 نفر از خبرگان که از طریق روش نمونه گیری هدفمند (گلوله برفی) انتخاب شدند، 51 شاخص بومی در قالب 7 عامل استخراج گردید. سپس شاخص های استخراج شده، در جلسه خبرگی متشکل از 13 نفر از خبرگان، بررسی و خروجی جلسه که پرسشنامه مقایسات زوجی اجماع شده بود، وارد نرم افزار «سوپر دسیژن» گردید. در گام نهایی، شاخص ها با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای فازی (FANP) رتبه بندی گردید. با توجه به نظر خبرگان و نتایج فرایند تحلیل شبکه ای، عامل سیاست ها و مقررات در رتبه اول و سپس عوامل ارتباطی، توانمندی فناورانه، محیط خارجی، انسانی، مالی و ویژگی های فناوری در رتبه های بعدی قرار گرفتند. براین اساس پیشنهاد می شود مدیران و سیاستگذاران، جهت تسهیل و انجام نظام مند فرایند، به ایجاد/تقویت نهادهای سیاستگذار و اجرایی در تجاری سازی و سرریز فناوری های دفاعی جهت ایجاد زیرساخت های لازم و نیز ایجاد واحدهای میانجی، توجه ویژه ای داشته باشند.