سزارین نابهنگام: نقض حقوق بنیادین کودک و شناسایی مسئولیت بر آن

تولد هر کودک، یک معجزه الهی و مژده به بشریت است که خداوند هنوز از نسل انسان ها ناامید نشده است. طریق ورود کودک به جهان هستی، با زایمان توسط مادر اصولا به صورت واژینال و گاه با سزارین می باشد. سزارین از لحاظ پزشکی یک روش در موارد خاص شناخته شده، اما در حال حاضر و به لحاظ رعایت حق انتخاب بیمار، روش سزارین نه بر اساس ضرورت بلکه به عنوان یک انتخاب شخصی توسط خانواده ها به خصوص در ایران، ترجیح داده می شود. امری که به دلیل عوارض متعدد آن برای مادر و کودک، نگرانی هایی را در جامعه جهانی و در سال های اخیر در ایران ایجاد نموده و تلاش هایی جهت فرهنگ سازی ترویج زایمان طبیعی صورت گرفته است. اما پدیده ای دیگر در پس این انتخاب، در سال های اخیر مشاهده می شود که به مراتب نگران کننده تر بوده و دارای تبعات فرهنگی- اجتماعی و البته جسمی بر کودکان و به نوعی نقض حقوق بنیادین آنها به خصوص حق بر سلامت می باشد و آن، تعجیل یا تاخیر در تاریخ زایمان برای تولد کودک در تاریخ خاص است. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی جایگاه حقوق بنیادین کودک در تصمیم به تولد خارج از موعد طبیعی می باشد.

این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی تهیه شده و جمع آوری اطلاعات آن نیز با ابزار اسنادی- کتابخانه ای صورت گرفته است.یافته ها: یافته ها حکایت از آن دارد که عدم درک صحیح از الزامات حقوق کودک، پایه ها و مبانی آن و از جمله حق سلامت منجر به ایجاد تفکر انتخاب تاریخ برای تولد کودک و مناسبتی نمودن آن شده که آسیب های جدی در ابعاد مختلف متوجه این کودکان خواهد شد.

در تمام مراحل پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است.

در این مقاله با بررسی عوارض پزشکی و نقض حق بر سلامت کودک، درصدد هستیم مبانی مسئولیت حقوقی و کیفری پزشک و والدین را در اسناد بین المللی و قوانین داخلی شناسایی نموده و به این نتیجه رسید که با وضعیت حقوقی فعلی می توان برای پزشک و والدین، مسئولیت حقوقی و کیفری شناسایی نمود، گرچه توجه اختصاصی قانون گذار در این حوزه ضروری می نماید و بیش از آن برنامه ریزی فرهنگی و اجتماعی در تغییر این امر، توصیه می شود.