ارزیابی تاثیر گشودگی فضایی کریدور شهری بر پراکنش آلاینده مونوکسید کربن با کمک CFD

کلانشهرها به دلیل حضور گسترده خودرو با مشکل آلودگی هوا به طور فزاینده ای مواجه هستند که به طور جدی روی سلامتی افراد تاثیر می گذارد. آلودگی هوا در سطح خیابان با تعداد زیادی از متغیرها چون فرم شهری سرکار دارد. فرم شهری می تواند منجر به تشدید پدیده آلودگی یا تسهیل تهویه شود. تاکنون تاثیر برخی از شاخص های فرم شهری بر نحوه ی پخشایش آلاینده ها مورد بررسی قرار گرفته است اما شاخص معدنی شدن و شاخص گشودگی فضایی تاکنون مورد بررسی واقع نشده است که در این مطالعه قرار است روابط علت و معلولی بین آن ها و نحوه ی پراکنش آلاینده مونوکسید کربن (CO) شناخته و بیان شود. فرضیه پژوهش این است که تغییر شاخص گشودگی فضایی و معدنی شدن بر پراکنش CO تاثیرگذار است و عکس یکدیگر رفتار می کنند. در این تحقیق از روش کمی و تکنیک مدل سازی با کمک دینامیک سیالات محاسباتی (CFD) استفاده شده و اعتبارسنجی مدل از طریق تونل باد صورت گرفته است. در فرم های مورد مطالعه که به صورت انتزاعی در بستر شهر تهران انتخاب شده اند، جهت باد عمود بر معبر است. نتایج نشان می دهد که هر دو شاخص اثرات آشکاری در پخشایش آلاینده های هوا در نزدیک به سطح زمین دارد. در نمونه ها تهویه غالبا از طریق سقف کریدور شهری صورت می گیرد و با افزایش شاخص گشودگی فضایی و کاهش شاخص مدنی شدن در فرم ها، از میزان تهویه عمودی کاسته و بر میزان تهویه در راستای افقی و از طریق دهانه های جانبی افزوده می شود. از سویی دیگر بین میزان شاخص گشودگی فضایی و میزان کسر حجمی آلاینده در ارتفاع عابر پیاده (ارتفاع 2 متر) همبستگی منفی وجود دارد و با افزایش اولی، میزان آلاینده کاهش می یابد. در نهایت می توان گفت فرم سه مناسب ترین و فرم یک نامناسب ترین فرم به لحاظ شاخص های مورد مطالعه است و توصیه می شود برای توسعه های آتی در مناطق مسکونی شهر تهران مدنظر قرار گیرد.