مسئولیت دولت ها در قبال آلودگی های زیست محیطی در پرتو سلسله مراتب هنجاری نظام حقوق بین الملل

ممنوعیت آلودگی محیط زیست و حق بر داشتن محیط زیست سالم، از نظر موضوعی جزیی از قلمرو حقوق بشر بین المللی محسوب می شوند. در فضای حقوق بشر بین المللی، جایگاه هنجارهای مختلف، متفاوت است. هدف اصلی در این پژوهش، بررسی ممنوعیت آلودگی محیط زیست در نظام حقوق بشر بین المللی و سلسله مراتب هنجاری آن می باشد.

این تحقیق از نوع نظری بوده ‌روش تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی می ‏باشد و روش جمع‏ آوری اطلاعات بصورت کتابخانه‏ ای است و با مراجعه به اسناد، کتب و مقالات صورت گرفته است.

یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که با در نظر گرفتن اهمیت و جایگاه محیط زیست و ممنوعیت آلودگی آن و نیز ارتباط نزدیک آن با مصادیق مسلم قواعد آمره بین المللی مانند حق بر حیات، ممنوعیت توسل به زور و تجاوز و همچنین رویه بازیگران بین المللی (اعم از دولتی و غیردولتی)، این ظرفیت وجود دارد که ممنوعیت آلودگی محیط زیست را مصداقی از قواعد آمره حقوق بین الملل قلمداد نمود.

در تمام مراحل نگارش پژوهش حاضر، ضمن رعایت اصالت متون، صداقت و امانت داری رعایت شده است. نتیجه‌گیری: به نظر می رسد که درنظر گرفتن سازوکار مسئولیت مشدد برای دولت ها و درنظر گرفتن تعهداتی برای سایر اعضاء جامعه بین المللی در موارد آلودگی های گسترده محیط زیست، منطبق با اصل مشارکت (که یکی از اصول بنیادین حقوق محیط زیست می باشد) است.