تاثیر عصاره آبی برخی گیاهان دارویی بر کاهش بیماری پوسیدگی فوزاریومی خیار و فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز، بتا-1، 3-گلوکاناز و پراکسیداز در گیاه خیار بیمار

در مطالعه حاضر، ابتدا تاثیر عصاره آبی گیاهان آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)، رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.)، رزماری (Rosmarinus officinalis L.) و نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، بر کاهش رشد عامل بیماری پوسیدگی فوزاریومی خیار (Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum (forc)) در شرایط درون شیشه ای، به وسیله آزمون دیسک کاغذی بررسی شد. براساس نتایج، به ترتیب عصاره آبی آویشن باغی، رازیانه، رزماری و نعناع فلفلی در غلظت ppm250 با 24.66، 17.33، 11.66 و 10.33 میلی متر قطر ناحیه بازدارندگی حداکثر فعالیت ضدقارچی را نسبت به شاهد (3.66 میلی متر قطر ناحیه بازدارندگی) نشان دادند. سپس تاثیر عصاره های آبی آویشن باغی و رازیانه روی گیاه خیار رقم ناگین تیمار شده با عامل بیماری F. oxysporum در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. عصاره آبی آویشن باغی در غلظت ppm200 با 31% شاخص بیماری بیشترین کاهش علایم بیماری را نسبت به شاهد بیمار با 82.66% و تیمار رازیانه با 42% شاخص بیماری نشان داد. بررسی فعالیت آنزیم های پلی فنل اکسیداز، بتا- 1، 3-گلوکاناز و پراکسیداز در شرایط گلخانه نشان داد که فعالیت هر سه آنزیم روند افزایشی داشته است، به طوری که میزان فعالیت آنزیم ها در تیمار توام عصاره آبی آویشن باغی (ppm200) و بیمارگر به ترتیب از ΔOD/min/mg protein 1.12، 1.11 و 0.27 در روز اول پس از مایه زنی به ΔOD /min/mg protein 5.25، 4.81 و 2.88 در روز دوازدهم افزایش یافت و دارای اختلاف معنی دار با شاهد بود. با توجه به نتایج این تحقیق مشخص شد که عصاره آبی آویشن باغی علاوه بر اثر مستقیم قارچ کشی قادر به افزایش فعالیت آنزیم های دفاعی در گیاه خیار است، در نتیجه القای مقاومت گیاه میزبان در برابر بیمارگر اتفاق می افتد.