ارزیابی برخی ویژگی های ریخت شناسی، درصد اسانس و نسبت برابری زمین در الگوهای مختلف کشت مخلوط خردل سیاه و اسطوخودوس

کشت مخلوط در بسیاری از مناطق جهان به دلیل استفاده بهینه از منابع و افزایش عملکرد کمی و کیفی گیاهان دارویی و زراعی اهمیت یافته است. به منظور ارزیابی تاثیر کشت مخلوط خردل سیاه و اسطوخودوس بر درصد اسانس، برخی ویژگی های ریخت شناسی و نسبت برابری زمین، آزمایشی در سال زراعی 97-1396 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل درصدهای مختلف کشت مخلوط خردل سیاه و اسطوخودوس (100 درصد خردل سیاه، 75 درصد خردل سیاه- 25 درصد اسطوخودوس، 50 درصد خردل سیاه- 50 درصد اسطوخودوس، 25 درصد خردل سیاه- 75 درصد اسطوخودوس و 100 درصد اسطوخودوس) بودند. ویژگی هایی مانند وزن تر و خشک ریشه و اندام های هوایی، تعداد شاخه جانبی، ارتفاع بوته، درصد اسانس و نسبت برابری زمین، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتیجه ها نشان داد که تیمارهای مختلف کشت مخلوط، اثر معنی داری بر همه ویژگی های مورد بررسی داشت. بیشترین میزان درصد اسانس (24/3%) و ویژگی های مطالعه شده در هر دو گیاه از تیمار 50+50 درصد خردل سیاه و اسطوخودوس به دست آمد. یک رابطه رگرسیونی مثبت بین درصد اسانس و ماده خشک اندام هوایی در هر دو گیاه دارویی خردل سیاه و اسطوخودوس مشاهده گردید. درصد اسانس با همه ویژگی های مورد بررسی به غیر از ارتفاع بوته در این آزمایش در گیاه اسطوخودوس همبستگی مثبت و معنی دار نشان داد. نسبت برابری زمین در تمامی تیمارهای کشت مخلوط، بالاتر از یک و بین 38/1 تا 84/1 بود که نسبت برابری زمین بالاتر از یک نشان دهنده برتری کشت مخلوط نسبت به کشت خالص در این ترکیب کشت می باشد. در مجموع، کشت مخلوط50% خردل سیاه +50% اسطوخودوس نسبت به کشت خالص، با توجه به بهبود ویژگی های ریخت شناسی و افزایش سودمندی آن پیشنهاد می گردد.