رابطه طرحواره های هیجانی با ادراک درد در سالمندان: نقش میانجی نظم بخشی هیجانی

با توجه به روند رو به رشد جمعیت سالمندان در ایران، پرداختن به مسایل مربوط به این بخش از جامعه دارای اهمیت بالایی است. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی نظم بخشی هیجانی در رابطه بین طرحواره های هیجانی و ادراک درد در سالمندان انجام شد. طرح پژوهش حاضر همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی سالمندان عضو در مراکز سالمندی شهر شیراز بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 251 (104 مرد، 147 زن) نفر از آنها که حداقل در یک ناحیه از بدن خود درد داشتند به عنوان نمونه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس طرحواره های هیجانی لی هی، مقیاس مشکلات در نظم بخشی هیجانی گراتز و رویمر و پرسش نامه درد مک گیل گردآوری شد. داده ها با روش مدلسازی معادلات ساختاری با بکارگیری نرم افزارهای آماری SPSS-24 و لیزرل 20/10 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج رگرسیون نشان داد که طرحواره های هیجانی و مشکلات در نظم بخشی هیجانی قادر به پیش بینی ادراک درد در سالمندان هستند. نتایج مدلسازی معادلات ساختاری نیز نشان داد مدل استخراج شده با داده های تجربی برازش مطلوبی دارد. نتایج بررسی میانجی گری نشان داد که مولفه استفاده از راهبردهای محدود نظم بخشی هیجانی قادر به میانجی گری ارتباط طرحواره های هیجانی توافق، نشخوار ذهنی، ابراز احساسات و بی حسی هیجانی با ادراک درد در سالمندان است. با توجه به نقش طرحواره های هیجانی و دشواری در نظم بخشی هیجانی در ادراک درد سالمندان، توجه به این عوامل در حوزه مداخلات آموزشی و درمانی ضروری به نظر می رسد.