خاستگاه عرفان در ادیان عصر نزول

هرچند ادیان و جوامع مختلف در طول حیات خود و تاثیر پذیری از هم، استقلال خود را حفظ کرده اند، اما به نظر می رسد کاوش در منشا هسته ی اولیه ی بعضی از گرایش ها و تفکرات به سرانجامی قطعی و دقیق نرسد. نوشتار حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای، منشا و خاستگاه عرفان را در ادیان بزرگ مورد بررسی قرارداده و به یافته های مشترکی در بین ادیان دست پیدا کرده است. بدون شک هرجا در سرزمینی دین و آیینی باشد که وحیانی و توحیدی است، رگه هایی از عرفان را می توان در آن یافت، حتی ادیانی که به نظر ریشه ی وحیانی ندارند نیز از این موضوع مستثنا نیستند. عرفان به عنوان مسلکی خاص با بینشی عمیق و فلسفی، به اشیاء و پیرامون خود نظر دارد و به جهت نگرش خاصی که به پیرامون خود دارد، همه چیز را دارای معنا و مفهوم می داند و بزرگ ترین دغدغه اش پیداکردن انسان است به دست خود او. بنابراین می توان گفت عرفان به مثابه ی قالبی است که هر دین و آیینی در آن ریخته شود رنگی عرفانی و هم شکل با آن می-گیرد. نگرش عرفانی به آموزه های دینی دارای استقلالی فرا زمانی است و در فطرت هر دینی وجود داشته و حیات آن با حیات بشر برابری می کند و به طور کلی نمی توان آبشخور آن را دین اسلام و یا اختصاصا دین خاصی دانست.