بررسی اثر ویژگی های فردی و پنداری بر تواتر تخلف سرعت غیرمجاز: مطالعه موردی شهر تهران

سرعت غیرمجاز به عنوان پرتکرارترین تخلف رانندگی در شهر تهران، علت 21 درصد از تصادفات سه ماهه اول سال 1398 استان تهران شناخته شده است. سرعت رانندگی تابع متغیرهای فردی رانندگان است که این مطلب برای شهر تهران تا کنون تنها بصورت محدود مورد مطالعه قرار گرفته است. این مطالعه قصد دارد با بررسی تواتر تخلف سرعت غیرمجاز با استفاده از ویژگی های فردی و پنداری مرتبط با رانندگان، رانندگان پر خطر را شناسایی نماید. در این راستا، اطلاعات 470 نفر از ساکنین شهر تهران در سال های 1397 و 1398 جمع آوری و مورد ارزیابی قرار گرفته است. مدل شمارش پرصفر دوجمله ای منفی با سطح اهمیت 1 درصد نشان می دهد که طول زمان فعالیت فیزیکی و ورزش در هفته (مثبت)، داشتن پندارهایی شامل کندرو بودن رانندگان دیگر (مثبت) و غیراخلاقی دانستن تخلف رانندگی (منفی) بر احتمال وقوع تخلف سرعت غیرمجاز اثرگذار بوده و به طور غیرمستقیم بر تواتر تخلف سرعت غیرمجاز اثر می گذارند. همچنین، متغیرهای تاخیر داشتن در بیشتر سفرهایی که فرد ملزم به رانندگی است (مثبت)، سابقه رانندگی کمتر از پنج سال (منفی) و داشتن بیمه بدنه خودرو (مثبت) به طور مستقیم بر تواتر تخلف سرعت غیرمجاز اثرگذار هستند. جهت بهبود وضعیت تخلفات در سطح شهر تهران پیشنهاد می شود با بازنگری در قوانین، سخت گیری بیشتری برای متخلفین پرتکرار و حذف برخی از امتیازهای رایج برای آن ها؛ مانند بیمه بدنه، در نظر گرفته شود. همچنین، تشکیل ساختار آموزشی نظام مند در زمینه آگاه سازی همگانی نسبت به تخلفات به صورت دوره ای -به ویژه برای رانندگان با سابقه بیشتر از پنج سال- می تواند موثر واقع شود.