ارزیابی و اولویت بندی فضاهای زمین گردشگری آبی با تاکید بر نقش مدیریت شهری (مطالعه موردی: منطقه دماوند)

زمین گردشگری یا ژیوتوریسم، یکی از گونه های مهم اکوتوریسم به شمار می رود که بر ترویج ارزش های میراث زمین، حفاظت از آن ها و تاکید بر جنبه های فرهنگی، اکولوژیکی و اقتصادی و توسعه اقتصادی جامعه میزبان دارد. شهرها و روستاها نقش مهمی در سنجش اولویت‎ها و ارزش‎های فضاهای زمین گردشگری و اولویت بندی آن ها داشته و با استفاده از تصمیم گیری‎ها و درگیر کردن نهادهای شهری و امکانات و خدمات گردشگری شهری می تواند در ارایه چشم انداز مطلوب زمین گردشگری موثر بوده و همچنین در زمینه ترویج توسعه پایدار و حفاظت پایدار نقش موثری داشته باشد. منطقه دماوند با داشتن مجموعه فرایندهای آبی رودخانه ای، آبشار و دریاچه، از مقاصد زمین گردشگری محسوب می شود. در این پژوهش، ارزیابی و اولویت بندی فضاها و سایت های زمین گردشگری مرتبط با فرایندهای آبی منطقه دماوند را با تاکید بر نقش شهرها و قابلیتهای آن، به منظور ارایه یک چشم انداز بهینه برای مدیریت زمین گردشگری در دستور کار قرار گرفته است. برای این منظور داده ها از طریق مطالعات کارشناسی و نظری و ارزیابی کارشناسان، تهیه گردید. معیارها از طریق مدل آنتروپی وزن دهی شده و سایت ها از طریق مدل کوپراس اولویت بندی شدند. نتایج حاکی از مطلوبیت بالای سایت های دریاچه لار و رودخانه هراز آب اسک به عنوان اولویت نخست زمین گردشگری است. همچنین وجود شهر پلور و رینه و مدیریت شهری آن توانسته در تقویت برخی از خدمات و سرمایه‎ها و امکانات زمین گردشگری نقش موثر داشته باشد؛ اما در مقابل تهدیداتی نیز به همراه داشته است.