ارزیابی قابلیت اجرای نظریه «مسئولیت حمایت» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مبنای فقهی «تالیف قلوب»

این پژوهش به قابلیت اجرای نظریه مسیولیت حمایت مبتنی بر قاعده فقهی «تالیف قلوب» پرداخته است. در پاسخ به این پرسش اصلی که «قلمرو کاربست مبنای تالیف قلوب در نظریه مسیولیت حمایت چه میزان است؟» این فرضیه مطرح شد که «نظریه مسیولیت حمایت، مستنبط از قاعده فقهی تالیف قلوب، می تواند مبنای حقوقی مناسبی برای جامه عمل پوشاندن به موازین حقوق بشری جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی باشد.» موضوع پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی در سه ساحت تبیین گردید. نخست به امکان شناسایی اصل نظریه مسیولیت حمایت مبتنی بر مبنای تالیف قلوب در دو محور «امکان شناسایی نسبت مفهومی با تالیف قلوب» و «امکان شناسایی قابلیت کاربست تالیف قلوب در عصر غیبت» پرداخته شد. سپس با رویکرد تقلیل گرا و تعمیم گرا، که قایل به شمولیت عنوان مولفه قلوبهم نسبت به کفار و مسلمانان است، افراد مشمول مسیولیت حمایت مبتنی بر مبنای تالیف قلوب و قلمرو این مسیولیت مورد شناسایی قرار گرفتند. در ساحت سوم پژوهش کاربست قاعده تالیف قلوب در دکترین مسیولیت حمایت و مراتب اجرای نظریه بحث و بررسی گردید و در ادامه، ضمن تطبیق مراتب مسیولیت حمایت که شامل مسیولیت پیشگیری، مسیولیت واکنش و مسیولیت بازسازی می شود با احکام و عناوین فقهی و شرعی متعدد، مطابقت دو مبنای موضوع تحقیق از حیث راهبردنگاری سلسله مراتبی به اثبات رسید.