طراحی و روان سنجی مقیاس سنجش خردمندی عملی مدیریتی در بیمارستان‫ های وزارت بهداشت ایران

پس از گذر از عصر صنعت و اطلاعات، برای ورود به عصر خردمندی، ضرورت توجه و ارزیابی خردمندی عملی در مدیریت بیمارستان ها، بیش از پیش ضروری به نظر می‫رسد؛ در این راستا مطالعه حاضر با هدف ایجاد مقیاسی علمی برای سنجش و ارزیابی خردمندی عملی مدیریتی در بیمارستان های وزارت بهداشت ایران انجام یافته است.

این مطالعه کیفی- کمی بر اساس تکنیک تحلیل محتوا بر روی مصاحبه با 21 نفر از مدیران بیمارستانی و اساتید مدیریت خدمات بهداشتی درمانی صورت گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها و کدگذاری باز و محوری به شناسایی ابعاد و مولفه های خردمندی منجر گردید. این مولفه ها در طراحی مقیاس سنجش خردمندی عملی مدیریتی مورد استفاده قرار گرفتند. اعتبار مقیاس با ارزیابی صوری، محتوایی و سازه ای و پایایی آن با بررسی همسانی درونی (آلفای کرونباخ) مورد تایید قرار گرفت.

ابعاد شناسایی شده شامل سه بعد شناختی، مدیریتی و شخصیتی و در مجموع دارای 5 مولفه بوده که معیار طراحی مقیاس سنجش قرار گرفتند. پس از بررسی روایی صوری و روایی محتوایی (CVR برابر 91/0 و CVI برابر 88/0) و توزیع پرسشنامه در میان323 نفر از مدیران بیمارستان‫ها، همسانی درونی و پایایی مقیاس سنجش (آلفای کرونباخ کل برابر 84/0) محاسبه گردید. همبستگی و معنادار بودن روابط میان سنجه ها با یکدیگر و با مولفه های مقیاس (روایی سازه) نیز بر اساس تحلیل عامل تاییدی با استفاده از نرم افزار SPSS-19 و لیزرل، مورد تحلیل، تایید و اعتبارسنجی قرار گرفت.

مقیاس تدوین شده از روایی صوری، محتوایی و سازه ای و پایایی مناسبی برخوردار بوده و می‫تواند در بررسی وضعیت موجود خردمندی عملی مدیریتی در مدیران بیمارستان‫های دانشگاهی کشور مورد استفاده قرار گیرد.