موسسات مدعی حق اختراع: چالشی نوین در حوزه حقوق اختراعات ایالات متحده با نگاهی به حقوق ایران

موسسات مدعی حق اختراع (که به پتنت ترول ها شهرت یافتند)، از طرق مختلف اقدام به کسب و جمع آوری حق اختراع کرده و با به اجرا گذاشتن این حقوق کسب درآمد می نمایند. روش تجاری آنها بدین گونه است که با در اختیار داشتن حق اختراع، در انتظار نقض حق از سوی موسسات (معمولا) عظیم تولید کننده می نشینند و پس از آنکه محصول در سطح وسیع عرضه شد، با تهدید به طرح دعوای نقض و دریافت قرار منع دایم، موسسات ناقض را مجبور می کنند که بهای سنگینی جهت دریافت مجوز بهره برداری، ختم دعوا و یا مصالحه پرداخت نمایند. به نظر بسیاری از محققین، شیوه تجارت اکثر موسسات مدعی، صرفا با انگیزه سودآوری شخصی و صرف نظر از اهداف کلان اجتماعی اعطای حق، شکل گرفته است و بیشتر به مثابه کاسبی و سودجویی از حق اختراع می باشد. این نگرانی ها سبب شده محاکم و قانونگذاران در آمریکا، به فکر تحدید حوزه فعالیت آنها بیفتند. تصمیمات متخذه در پرونده «ای بی» و غیره، تصویب قانون اختراعات آمریکا همچنین طرح لوایح متعدد، از نمونه های جدی این اقدامات هستند. البته بایستی تاکید کرد که اقدامات اخیر، با نگاهی به وضعیت این موسسات در برخی کشورها صورت گرفته که در آنها رشد و نقش موسسات مدعی حق اختراع، به وضع ایالات متحده هیچ شباهتی ندارد. در حوزه ایران نیز، به نظر می رسد شیوه تجاری موسسات مدعی حق اختراع سودمند نخواهد بود زیرا وضعیت موجود حقوقی، تجاری و اقتصادی، زمینه ظهور آنها را فراهم نمی آورند.