اثربخشی موسیقی درمانی بر توجه و تمرکز، سازگاری اجتماعی و پرخاشگری دانش آموزان کم توان ذهنی

با تمایل رو به رشدی که در سال های اخیر نسبت به استفاده از موسیقی و فعالیت های مرتبط با آن در حوزه های درمانی مشاهده می شود، مقاله حاضر با هدف اثربخشی موسیقی درمانی بر توجه و تمرکز، سازگاری اجتماعی و پرخاشگری دانش آموزان کم توان ذهنی انجام شد.

این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان پسر دوره دوم ابتدایی کم توان ذهنی مدارس استثنایی شهر تبریز در سال تحصیلی400-1399 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس30 نفر دانش آموز کم توان ذهنی انتخاب شدند و به صورت دو گروه آزمایش(15 نفر) وکنترل(15 نفر) گمارده شدند. جهت سنجش توجه و تمرکز از حافظه فعال در مقیاس هوش وکسلر- نسخه چهارم، جهت سنجش سازگاری اجتماعی از پرسشنامه سینها و سینگ و جهت سنجش پرخاشگری از پرسشنامه شهیم استفاده شد. روایی ابزارها توسط متخصصان تایید شد و پایایی ابزار سازگاری اجتماعی با کودر-ریچاردسون و پایایی سایر ابزار با آلفای کرون باخ سنجش و مورد تایید واقع شدند(7/0<α). قبل از اجرای مداخله از هر دو گروه پیش آزمون توجه و تمرکز، سازگاری اجتماعی و پرخاشگری به عمل آمد. گروه آزمایش آموزش موسیقی درمانی را از طریق پکیج آموزشی در 12 جلسه دریافت کرد و گروه کنترل هیچگونه مداخله آموزشی دریافت نکرد. پس از اجرای مداخله در مرحله پس آزمون، هر دو گروه مجددا ابزارهای مرحله پیش آزمون را پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون کواریانس تک متغیره و کواریانس چندمتغیری تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج نشان داد آموزش موسیقی درمانی در افزایش توجه و تمرکز و افزایش سازگاری اجتماعی و دو خرده مقیاس آن و همچنین درکاهش پرخاشگری و دو خرده مقیاس آن اثربخش بوده است (05/0> p).

با توجه به اثربخشی موسیقی درمانی در پژوهش حاضر؛ پیشنهاد می شود؛ در مدارس استثنایی از روش های آموزشی موسیقی درمانی در قالب واحد مصوب درسی با هدف افزایش توجه و تمرکز و سازگاری اجتماعی و کاهش پرخاشگری دانش آموزان کم توان ذهنی بهره گرفته شود