بازتاب جایگاه اجتماعی زن در بوم سروده های شاهرودی

زن از دیرباز در فرهنگ‏ها و تمدن‏های گوناگون موضوع بحث و نزاع فراوان فلسفی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی بوده ‏است. این موضوع بارها از نظرگاه‏ های مختلف، به ویژه در حوزه ادبیات بررسی شده‏ است. ترانه ‏های عامیانه و بوم سروده‏ ها به مثابه پاره مهم فرهنگ شفاهی و یکی از جنبه ‏های مهم فرهنگ عامه، در این باب دارای مضامین ضدونقیض و گاه تامل برانگیز فراوانی است که تا به حال به‏ طور جدی به آن پرداخته نشده‏ است. نوشتار پیش رو بر آن است تا به شیوه توصیفی تحلیلی و از خلال معرفی و تحلیل محتوای ترانه ‏های رایج در حوزه جغرافیایی شهرستان شاهرود، نقش‏مندی‏های زن در این سروده ‏ها را بازیابی، تبیین و تحلیل جامعه ‏شناختی کند. بر همین اساس دریافت ‏شد که جایگاه زن در این گونه بوم‏ سروده ‏ها در نقش‏هایی همچون: عاشق، معشوق، مادر مثالی، نماد زایندگی و باروری و گاه زن فریب‏کار ظاهر می‏شود. از منظر جامعه شناختی، گرچه گاهی عنصر زن در ردیف «دیگری فرودست» نشسته، اما عموما مظهر همکاری و همیاری و نیز سمبل نسل‏ پروری است. زن از نظرگاه ادبی، بازتاب‏های والایی یافته و نقش‏مندی‏هایی چون: سوژه درد هجران و دوری، نماد پارسایی و وفاداری، نماد مهرورزی، و بالاخره محبوبه دست نایافتنی را پذیرا شده ‏است.