پوشش گیاهی اکوسیستم های آلپی و تحت آلپی ایران

با توجه به خدمات متفاوت مراتع، در این مقاله، تلاش شده است تا با نگرشی اجمالی بر تعاریف و تعیین تیپ های گیاهی مناطق رویشی آلپی/شبه آلپی ایران، شناختی اکوسیستم محور در این خصوص ارایه شود.در این راستا، انواع ساختار رویشی، بر پایه اطلاعات پوشش گیاهی حاصل از «طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور» تعریف شده اند.بر اساس این طرح، و با در نظرگرفتن مناطق بالاتر از ارتفاع 2700 متر از سطح دریا، مساحتی حدود 2/2 میلیون هکتار دارای پوشش گیاهی آلپی/شبه آلپی هستند.این مناطق بر اساس ساختار پوشش (شکل های رویشی و جنس های گیاهان)، به ترتیب مساحت، به بوته ای ها و بالشتکی ها، گندمیان، پهن برگان علفی و ارس زارها تقسیم شدند. طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور، درباره جوامع تنک کوهسری، مانداب ها و چمنزارها اطلاعات چندانی به دست نمی دهد. همچنین، به نظر می رسد که تنوع تیپ ها و ساختارهای گیاهی به دست آمده، بیانگر این واقعیت باشند که معیار ارتفاع بالاتر از 2700 متر از سطح دریا به تنهایی برای تلقی عبارت رویشی آلپی برای کل کشور نمی تواند پاسخگو باشد و معیارهای به روز و دقیقتری می تواند در مطالعات آتی به تعریف و تحدید این مناطق در نواحی مختلف رویشی کمک کند. طرح های کلان پژوهشی و اجرایی بر مبنای چالش ها و فرصت های این نواحی پیشنهاد شده است که مهمترین آنها پایش تفصیلی و حفاظت است. پیچیدگی و شکنندگی این اکوسیستم ها، اولویت این نواحی در برنامه های احیا و اصلاح را نشان می دهد.