تعیین و اولویت بندی عوامل موثر بر تامین مالی ارائه خدمات در نظام سلامت ایران

در جوامع کنونی «سلامتی» حق مسلم کلیه افراد جامعه است و شاخص های نشان دهنده سلامت در جامعه از عوامل مهم در نمایش سطح توسعه یافتگی کشور است. هدف این تحقیق تعیین و اولویت بندی عوامل موثر بر تامین مالی در کشور ایران است.

این تحقیق توصیفی، به روش زمینه یابی پیمایشی است و از نظر فرآیند اجرا، به صورت کیفی و کمی انجام شده است. در این تحقیق ابتدا با رویکرد کیفی و توسط مطالعات نظری و کتابخانه ای، الگوی تامین مالی در نظام سلامت در جهان مورد بررسی قرار گرفت و سپس با مقایسه تطبیقی و تعیین نقاط افتراق و اشتراک، عوامل اصلی شناسایی شد. سپس با استفاده از نظر خبرگان، محقق نسبت به اولویت بندی عوامل اقدام کرد.

برای بررسی فرضیه های تحقیق، چون ابعاد و مولفه های موثر بر تامین مالی سلامت رتبه های یکسانی نداشتند، در نتیجه اولویت بندی در بخش عوامل زمینه ای، عوامل ابزاری، عوامل محتوایی و عوامل ساختاری انجام شد. یافته ها نشان داد نظام مالیات محوری با 451/4 امتیازف نظام بودجه ریزی با 420/4 امتیاز و تدوین طرح تامین مالی با 368/4 امتیاز به ترتیب بیشتریت مولفه های تاثیرگذار هستند.

در بررسی کشورهای مورد مطالعه و مدل ها و چارچوب های تامین مالی، متغیرهایی که بیشترین فراوانی را در نظام تامین مالی دارا بودند شامل متغیرهای مالیات محوری، صندوق یکپارچه مالی، یارانه، مشارکت مالی و حفاظت از ریسک های سرمایه گذاری بود و این نشان از تاکید مدل های مذکور به نگاه مالیاتی همراه با سرمایه گذاری دارد. نتایج این پژوهش نشان می دهد در ایران نیز باوجود نظام بیمه ای موجود، ایجاد یک ساز و کار در بخش نظام مالیاتی، نظام بودجه ریزی و تدوین طرح تامین مالی با توجه به تحریم های صورت گرفته و ایجاد محدودیت ها در سیستم سرمایه گذاری در بخش سلامت از بیشترین اهمیت و رتبه برخوردار است.