تاثیر کاربرد زئولیت و میکوریزا بر ویژگی های فیزیولوژیکی، عملکرد، اجزای عملکرد سویا و تجمع سرب در خاک آلوده به سرب

از مهم ترین آلاینده های محیط زیست می توان به عنصر سرب اشاره کرد که بر جذب عناصر غذایی در گیاه تاثیرگذار است. تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر زیولیت و میکوریزا بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه سویا در خاک آلوده به سرب در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان به انجام رسید. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. عامل ها شامل میکوریزا در دو سطح (شاهد و تلقیح با میکوریزا (گونه گلوموس)  و زیولیت در سه سطح (صفر، پنج و ده درصد وزنی) بودند. خاک تمام گلدان ها با غلظت 200 میلی گرم بر کیلوگرم نیترات سرب آلوده شد. نتایج تحقیق نشان داد به جز ارتفاع بوته، تعداد دانه در غلاف، تعداد غلاف در بوته و تعداد شاخه فرعی که تحت تاثیر اثرات اصلی میکوریزا و زیولیت قرار گرفتند، در بقیه صفات اثرات متقابل آنها معنی دار بود. کاربرد زیولیت10% به همراه تلقیح با میکوریزا موجب بهبود شاخص سطح برگ (84%)، فعالیت کاتالاز (150%)، سوپراکسید دیسموتاز (220%)، وزن هزار دانه (51%)، عملکرد دانه (94%)، عملکرد بیولوژیک (51%) و شاخص برداشت (34%) و کاهش تجمع سرب در ریشه (43%) و اندام هوایی (44%)، فاکتور انتقال (75%) و تجمع زیستی در ریشه (43%) و اندام هوایی (43%) شد. بالاترین عملکرد دانه (3609 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (9026 کیلوگرم در هکتار) از استفاده هم زمان از میکوریزا و زیولیت 10% به دست آمد. به طورکلی، کاربرد میکوریزا و زیولیت علاوه بر کاهش تاثیرات فلزات سنگین موجود در خاک و بهبود عملکرد کمی و کیفی تولیدی می تواند در گیاه پالایی فلزات سنگین موثر باشد.