تاثیر ویروس کرونا بر دادرسی های کیفری؛ فرصت ها و چالش ها

در حقوق کیفری ماهوی و شکلی، به ویژه آیین دادرسی کیفری، هدف قانون گذار در تقنین و تصویب مقررات جدید، با امعان نظر به شرایط مستحدثه، تسهیل امور در فرایند کیفری است؛ به نحوی که حقوق اصحاب دعوا رعایت گردد. البته در این خصوص، با توجه به اصول حقوقی، قانون گذار توجه خاصی به متهم دارد تا از حقوق وی حمایت کند. در حال حاضر، نظر به همه گیری گسترده ویروس کووید 2019 و خطرات آن بر امنیت عمومی و سلامت فردی و اجتماعی شهروندان، برنامه ریزی و سازمان دهی به منظور پیشگیری از ابتلای هموطنان به این ویروس امر ضروری است. به همین خاطر، وظیفه همه قوا و دستگاه های اجرایی است تا اقدامات لازم و شایسته ای در این زمینه را معمول دارند. همه گیری این ویروس و نگرانی مردم از ابتلای به آن تاثیرات بسیاری را بر روند دادرسی کیفری و همچنین نحوه حضور اصحاب دعاوی در مجموعه دادگستری ها و پیگیری پرونده هایشان داشته است. به همین منظور قوه قضاییه، مسیولان و مدیران قضایی پیرامون دادرسی های کیفری، تدابیری اندیشیده و بخشنامه ها و دستورالعمل های ویژه ای را صادر کرده اند. نظیر بخشنامه ای که معاون اول قوه قضاییه به منظور تعویق زمان رسیدگی دادگاه ها تا پایان فروردین 99 خطاب به تمام واحد های قضایی و اداری قوه قضاییه صادر کرد. علاوه بر این، ظهور و گسترش این بیماری در کشور، فرصتی را برای سیاست گذاران قضایی فراهم ساخته است تا همگام با تحولات مطرح در کشورهای پیشرفته، نظام قضایی خویش را متحول کند. از جمله این فرصت ها و ظرفیت های قانونی می توان به نظارت الکترونیکی بر محکوم، دادرسی الکترونیک و سازوکارهای آن اشاره کرد.