تحلیل سیاست های هویتی اسلام گرا در عربستان

اسلام گرایی در عربستان که مبتنی بر قرایت وهابی از اسلام است، طیف حداکثری را در جامعه سعودی تشکیل می دهد. باوجود این که طیف های حداقلی؛ مانند شیعیان و سایر فرق سنی در عربستان وجود دارند، اما به خاطر حاکمیت خاندان پادشاهی و وهابیت در حوزه های سیاسی و اجتماعی جامعه، عملا چنین جریاناتی در جامعه اجازه ظهور و بروز سیاست های هویتی خویش را ندارند. از همین رو، سیاست های هویتی اسلام گرایی در عربستان بر اساس خوانش و قرایت اسلام وهابی و جریانات ذیل آن؛ مانند وهابیت رسمی، صحوی ها و جهادی ها می باشد؛ پرسش اصلی مقاله این است که شاخص های سیاست های هویتی اسلام گرا در عربستان سعودی کدامند؟

روش این پژوهش، تحلیل اسنادی است و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و مصاحبه می باشد.

اسلام گرایی به قرایت وهابی، یکی از پایه های اصلی هویتی عربستان سعودی بهشمار می رود و خاندان پادشاهی نیز مشروعیت خود را از آن می گیرد. در این عرصه به طور انحصاری همه چیز در دستان وهابیت قرار دارد و  از پدیده تکثر و پلورالیسم مذهبی در عربستان سعودی جلوگیری شده است. شاخص های سیاست های هویتی اسلام گرایی، از دل جریاناتی همچون وهابیت رسمی، صحوی ها و جهادی ها بیرون می آید.

پس از بررسی زمینه ها، مولفه ها، اهداف، چالش ها و موانع جریانات اسلام گرایی، شاخص های سیاست های هویتی اسلام گرا مشخص شدند که عبارتند از: مشروعیت دادن به اقدامات و تصمیمات حکومت سعودی، مخالفت و ضدیت با فرهنگ و مضامین غربی، تکفیر و جهاد با مشرکان، اقدامات تبعیضآمیز علیه شیعیان و محروم کردن آنها از حقوق اولیه زندگی، قوانین سختگیرانه علیه زنان و بی هویت شدن آنها، مخالفت و ضدیت با لیبرال ها و سکولارها، نظام آموزشی و حقوقی مبتنی بر آموزه های وهابیت، مخالفت با دموکراسی و نفی مشارکت سیاسی مردم، گسترش و تبلیغ وهابیت، تاکید بر سنت گرایی و مخالفت با مدرنیته.