بوم شناسی و راهکارهای کنترل گیاه آبزی سنبل آبی (crassipes Eichhornia) در اکوسیستم های آبی استان مازندران

آب بندان ها نمونه ارزشمندی از دانش فناوری بومی می باشند. این اکوسیستم ها آبی غیر از ذخیره سازی آب برای کشاورزی و تغذیه آبهای زیرزمینی، از دیدگاه بوم شناختی نیز به عنوان زیستگاه پرندگان و آبزی پروری از اهمیت زیادی برخوردار می باشند. در طی سال های اخیر طبیعت استان مازندران با توجه به افزایش دخالت انسان (Anthropogenic) در معرض تهاجم انواع گیاهان و جانوران غیربومی قرار گرفته است. یکی از گیاهانی که این استان را تهدید می کند، سنبل آبی (Water Hyacinth) است. متاسفانه گونه مهاجم سنبل آبی در مازندران در سال 1395 در آب بندان آغوز بن بابل مشاهده شد. سنبل آبی در ایران اولین بار در تالاب عینک رشت مشاهده شد و از یک هکتار در سال 1390 به 600 هکتار در سال 1395 رسید. سنبل آبی با نام علمی Eichhornia crassipes از تیره Pontederiaceae که بصورت لایه پوششی ضخمیم سطح آب بندان را می پوشاند. از ویژگی های آن دارا بودن برگ هایی به ابعاد 20-10 سانتی متر، قرار گرفتن برگ ها بالاتر از سطح آب در ارتفاع 50 تا 100 سانتی متر، ساقه اسفنجی و دمبرگ متورم با ریشه های پر مانند، شناور و یا فرو رفته در رسوبات قسمت های کم عمق و نیزگل آذین سنبله با 15-8 گل به رنگ بنفش کم رنگ است. سنبل آبی نه تنها سبب حذف فلور بلکه باعث نابودی فون آب بندان همانند ماهی، موجودات مرداب نیز می شود. سنبل آبی مهم ترین علف هرز آبی دنیا است و سبب هدر روی آب نسبت به سطح آزاد آب ها به میزان 13 برابر می شود. یک گیاه سنبل آبی علاوه بر تکثیر زایشی، حدود 4000 گیاهچه از طریق رویشی در یک سال تولید می کند. روش های مبارزه با گیاه سنبل آبی شامل روش میکانیکی، روش شیمیایی و روش بیولوژیک و یا ترکیبی از این روش ها می باشد.