ارزیابی تغییرات مورفولوژیکی رودخانه با استفاده از برازش دایره های مماس در محیط GIS (مطالعه موردی رودخانه کهمان الشتر)

هدف اصلی تحقیق حاضر، ارزیابی مورفولوژیکی رودخانه برای درک شرایط کنونی و پتانسیل تغییرات احتمالی آن در آینده است که در برنامه ریزی محیطی(کاربری اراضی و آمایش حواشی رودخانه) امری بسیار مهم است. در این مطالعه مورفولوژی رودخانه کهمان در استان لرستان از سرآب تخت شاه تا منطقه دوآب معروف به سراب صیدعلی به طول 62/38 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تصاویر ماهواره لندست، سنجنده TM در سه دوره زمانی مربوط به سال های 2013،2001 و2017 تهیه و با استفاده از نرم افزار ENVI خطاهای هندسی و رایومتریک برطرف گردید. سپس مسیر رودخانه کهمان بر روی این تصاویر در محیط نرم افزار (سیستم اطلاعات جغرافیایی) رقومی و خروجی با فرمت اتوکد تهیه شد. در محیط اتوکد پارامترهای هندسی رودخانه شامل طول آبراهه، طول دره آبراهه و طول رودخانه با استفاده از برازش دایره های مماس بر قوس رودخانه و ابزارهای موجود در نرم افزار اتوکد اندازه گیری و هم چنین با استفاده از این داده ها ضریب خمیدگی محاسبه شد. نتایج حاصل از بررسی پارامترهای هندسی رودخانه بیانگر آن است که ضریب خمیدگی رودخانه افزایش یافته و به پیچان رود تبدیل شده است. به طوری که ضریب خمیدگی از 136/1 در سال 2001 به 767/1 در سال 2017 تغییر یافته است. هم چنین طول آبراهه و طول دره آبراهه به ترتیب از53/691 متر و 93/608 متر درسال 2001 به 87/562 متر و 81/318 متردر سال 2017 کاهش داشته و طول رودخانه از36217 متر در سال 2001 به 38620 متر در2017 افزایش یافته است.