بررسی تنوع ژنتیکی بین و درون جمعیت های گیاه اشنان با استفاده از آنالیز RAPD در ایران

جنس Seidlitzia (تاج خروسیان) دارای سه گونه علفی و یک گونه درختچه ای است. گیاه اشنان (Seidlitzia rosmarinus) یکی از گیاهان مقاوم جوامع شورپسند است که نقش مهمی در حفاظت خاک ایفا می کند. در این تحقیق، نشانگر مولکولی RAPD برای بررسی تنوع ژنتیکی جمعیت گونه مذکور، 85 نمونه گیاهی از 17 جمعیت، مورد مطالعه قرار گرفت. تعداد پنج آغازگر تصادفی در انجام واکنش RAPD به کار گرفته شد و در کل 400 باند DNA به دست آمد. بیشترین تعداد باندها از دو آغازگر OPM-06 وOPS-07  به دست آمد. در تجزیه کلاستر ژنوتیپ ها برای تفسیر داده های آنالیز RAPD از نرم افزار NTSYS Ver. 2.02 استفاده شد. ماتریس تشابه ایجاد شده در نرم افزار NTSYS با روش UPGMA با استفاده از مدل خوشه بندی SAHN به دست آمد. در تحقیق حاضر، جمعیت  کاشان (PSE) با بیشترین فاصله، به عنوان گروه خواهری سایر جمعیت های موجود در نظر گرفته شد. بعد از تشکیل ماتریس صفر و یک با کمک نرم افزار Gen Alex 6.41، برای تفسیر داده های آنالیز RAPD، از نرم افزار آنالیز واریانس مولکولی (AMOVA) به منظور برآورد تنوع ژنتیکی استفاده شد. از مجموع کل تنوع، بیشترین میزان تنوع ژنتیکی یعنی 69% آن مربوط به تنوع درون جمعیتی، 31% تنوع بین جمعیتی محاسبه شد. با توجه به اهداف این تحقیق، می توان نتیجه گرفت که نشانگر مولکولی RAPD روشی سودمند برای بررسی پراکندگی ژنتیکی جمعیت اشنان بوده است.