نقش اعضای هیات علمی در ارزشیابی برنامه های درسی رشته های علوم انسانی دانشگاه های برتر ایران و جهان به منظور طراحی مقیاس مطلوب

هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش و جایگاه اعضای هیات علمی در ارزشیابی برنامه های درسی دانشگاه های برتر کشور و جهان به منظور طراحی یک مقیاس ارزشیابی برنامه درسی ویژه اعضای هیات علمی می باشد. پژوهش بصورت ترکیبی از نوع اکتشافی-متوالی در قالب ساخت ابزار می باشد. جامعه آماری شامل چهار گروه اعضای هیات علمی و صاحبنظران برنامه ریزی درسی و دانشگاه های برتر دولتی، مسیولین مراکز مطالعات دانشگاه های برتر دولتی، مسیولین وزارت علوم و اسناد و مدارک دانشگاه های منتخب جهان بوده است. نمونه گیری بصورت هدفمند بوده است. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه سازمان یافته، تحلیل مستندات و مقیاس ارزشیابی برنامه درسی محقق ساخته بوده است. روایی مصاحبه با استفاده از نظرات متخصصان و پایایی آن با استفاده از فرم تحلیل محتوا، پیاده سازی مجدد و استفاده از گروه همتا بدست آمده است. روایی مقیاس بصورت محتوایی، اعتباریابی آن از طریق ضریب لاشه و همبستگی درونی گویه ها از طریق آلفای کرونباخ برآورد شده است. یافته ها نشان داد که در دانشگاه های معتبر جهان، اعضای هیات علمی نقش کلیدی در فرایند ارزشیابی برنامه های درسی دارند. در مقایسه با آن، در دانشگاه های ایران، ذینفعان برنامه مشارکت محدودی در ارزشیابی برنامه های درسی دارند، لکن با توجه به بسترهای فراهم شده، اعضای هیات علمی به نسبت سایر گروه های ذینفع، مشارکت بیشتری در ارزشیابی برنامه ها دارند. پاسخگویان مواردی نظیر دعوت رسمی از اعضای هیات علمی، اجرای ارزشیابی های سالیانه، اجرای ساز وکارهای تشویقی و برگزاری نشست های مشورتی گروه های آموزشی با استادان را از جمله راهکارهای بهبود ارزشیابی برنامه درسی می دانند. با استفاده از داده های جمع آوری شده از دانشگاه های داخل و خارج کشور، یک مقیاس هشت حیطه ای اعتباریابی شده دارای60 گویه و 6 سیوال باز، برای ارزشیابی برنامه درسی از دیدگاه اعضای هیات علمی تدوین گردیده است.