طراحی الگوی ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی (یک پژوهش آمیخته)

به خاطر پویایی پدیده فرهنگ، آشنایی کامل سیاستگذاران با معیارها و نشانگرهای مد نظر در ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی یک راهبرد نوآورانه است تا بتوانند به نیازهای اجتماعی و موضوعات چالشی پاسخ دهند. ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی در کشور ما علی رغم وجود نهادها و دستگاه های مختلف فاقد الگوی بومی است. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی انجام شد. این مطالعه به روش آمیخته(کیفی - کمی) دنبال شد. در بخش کیفی از روش فراترکیب یافته های پژوهش ها در بازه زمانی 1381 تا 1399 استفاده گردید. مصاحبه نیمه ساختاریافته با 19 نفر از خبرگان انتخاب شده با نمونه گیری هدفمند برای پالایش، راستی آزمایی و اعتبارسنجی نشانگرها صورت گرفت. در نهایت سه معیار شامل 1) تناسب به همراه(2 عامل، 5 ملاک، 10 نشانگر)؛ 2) کارایی(3 عامل، 7 ملاک، 16 نشانگر)؛ و 3) اثربخشی(3 عامل، 7 ملاک، 16 نشانگر) به عنوان الگوی ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی شناسایی شدند. در مرحله کمی، برای آزمودن الگو از روش توصیفی - تحلیلی استفاده شد. جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی به تعداد 3163 نفر بود که با استفاده از جدول مورگان 341 نفر به روش نمونه گیری نسبتی برای هر یک از دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی و الزهرا به ترتیب 241، 59 و 41 نفر انتخاب شدند. پرسشنامه محقق ساخته منتج از داده های بخش کیفی در طیف لیکرت برای جمع آوری داده های مورد نیاز طراحی شد. روایی(صوری، تحلیل منطقی محتوی و تحلیل عاملی) جهت بررسی کیفیت و دقت پرسشنامه به کار برده شد. از آلفای کرونباخ(94/0) برای سنجش پایایی استفاده گردید. در نهایت روایی و پایایی تایید شدند. برای آزمودن الگو و بررسی داده ها، 313 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم نشان داد که عامل های هشتگانه دارای بار عاملی کافی جهت پیش بینی الگوی ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی هستند. بنابراین، 3 معیار، 8 عامل، 19 ملاک و 42 نشانگر می توانند الگوی بومی سازی شده ارزیابی سیاستگذاری فرهنگی موسسات آموزش عالی شکل دهند و نتایج مفیدی در جهت شناسایی، اصلاح، بهبود و ارتقا فراهم آورند.