بررسی تاثیر مسافت انتقال بذر روی خصوصیات کمی و کیفی نهال بلندمازو (مطالعه موردی: نهالستان چلمردی شرکت نکاچوب)

علیرغم سهم  قابل ملاحظه بلندمازو (Quercus castaneifolia C. A. Meyer) در تولید نهال و جنگلکاری در استانهای شمالی، هنوز مشکلات زیادی از جمله استقرار و زنده مانی، دوشاخه و چنگالی شدن و رشد اندک و میانرو نبودن نهال‏ ها وجود دارد. لذا یافتن روش هایی که بتوان کیفت نهال‏های تولیدی در خزانه و رشد جنگلکاری ها را ارتقاء داد ضروری به نظر می رسد. از این رو این پژوهش با هدف ارزیابی استقرار و رشد نهال های بلندمازو حاصل از بذر جمع آوری شده از 9 جمعیت در جنگل هیرکانی در نهالستانی در مرکز مازندران و اقع در شرکت نکاچوب  به اجرا در آمد.

برای این تحقیق، در هر یک از 9 جمعیت مورد بررسی  از 10 پایه مادری بلندمازو بذر جمع آوری گردید. بذرها با حفظ شجره در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در نهالستان چلمردی نکا کاشته شد. قطر یقه و ارتفاع نهال ها اندازه گیری شد. تعداد شاخه شمارش و درصد دوشاخه و چنگالی شدن نهال ها  ثبت گردید.

نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر جمعیت روی جوانه زنی بذر، قطر یقه، ارتفاع و تعداد شاخه و نیز درصد نهال های دوشاخه بلندمازو در سطح خطای کمتر از 1 درصد معنی دار گردید. بیشترین مقدار قطر یقه به نهال های حاصل از بذرهای مبداهای پایین بند نکا،  چمستان و پایین بند لوه  به ترتیب با 10/05، 9/92 و 9/90 میلیمتر مربوط گردید. کمترین مقدار قطر یقه نیز به نهال های حاصل از بذرهای مبداهای درکش و بالابند گیلان به ترتیب با 8/52 و 8/32 میلیمتر ا مربوط شد. حداکثر و حداقل ارتفاع نهال های دوساله در نهالستان چلمردی 52/86 سانتی متر و 37/25 سانتی متر بوده و به ترتیب به نهال های بذرهای مبداهای پایین بند نکا و بالابند گیلان مربوط شد. به لحاظ تعداد شاخه تفاوت بین مبداهای بذر در سطح خطای کمتر از یک درصد معنی دار گردید. اما از لحاظ درصد نهال های دوشاخه و یا چنگالی تفاوت بین مبداهای بذر معنی دار نگردید.

در مجموع نتیجه گیری شد که انتقال بذر از رویشگاه هایی که کمتر از 250 کیلومتری تا نهالستان محل کاشت بذر فاصله داشته باشند، تاثیر نامطلوب روی رشد نهال ها ایجاد نخواهد کرد. اما در فاصله معین، انتقال نهال ها از مناطق شرقی به سمت مناطق غربی نتیجه مطلوب تری نسبت به انتقال بذرها از مناطق غربی به مناطق شرقی خواهد داشت.