بررسی اثرات بهداشتی آلودگی هوا در شهر یاسوج در سال 1395 با استفاده از مدل AirQ+

آلودگی هوا یکی از مهم ترین عوامل خطر سلامت در دنیا و از عوامل عمده مرگ و میر و ناتوانی در جهان است.  طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال 2012، سالانه حدود 7/3 میلیون نفر در جهان در اثر آلودگی هوا می میرند. هدف از این مطالعه تعیین و بررسی اثرات بهداشتی آلودگی هوا در شهر یاسوج در سال1395 با استفاده از مدل AirQ+ بود.

در این مطالعه توصیفی تحلیلی  که در سال 1399انجام شد، غلظت های ساعتی آلاینده های ذرات با قطر کمتر از 5/2  میکرون، ازن  و دی اکسید نیتروژن در ایستگاه پایش شهر یاسوج از سازمان محیط زیست و اطلاعات مربوط به فشار و دما مربوط به سال 1395 از سازمان هواشناسی استان اخذ شد. اعتبار سنجی داده های کیفیت هوا مطابق متدولوژی APHEKOM و WHO انجام شد و میانگین مختص به هر آلاینده محاسبه و فایل نهایی داده های مورد نظر پس از پردازش  وارد مدل شد. در نهایت جمعیت سالانه ویژه شهر، جمعیت در معرض خطر و بروز پایه برای هر پیامد بهداشتی تهیه و وارد مدل شد. در پایان نتایج به صورت جداول مرگ و میر  به وسیله مدل نمایش داده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری کولموگروف اسمیرنوف، تعقیبی و کروسکال والیس تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها:

 غلظت متوسط آلاینده های با قطر کمتر از 5/2 میکرون، دی اکسید نیتروژن و ازن به ترتیب 91/13±68/21 میکرو گرم بر مترمربع 88/26±41/25 میکروگرم بر متر مربع و 92/6±69/25 میکرو گرم بر مترمربع بود.  مقدار SOMازن هم 17/83 بود. در مورد اثرات بلندمدت در سال 1395، جزء منتسب و تعداد موارد منتسب مرگ و میر طبیعی ناشی از دی اکسیدنیتروژن از آلاینده های با قطر کمتر از 5/2 میکرون کمتر بود که به ترتیب 01/6 و 79/6 درصد از مرگ و میر را به خود اختصاص داده است. تعداد کل مرگ و میر که به وسیله آلاینده های با قطر کمتر از 5/2  میکرون و دی اکسیدنیتروژن ایجاد شده است، به ترتیب 23 و 20 مورد بوده است. ازن  اثری بر روی مرگ و میر تنفسی نداشت (صفرمورد). در مورد مرگ و میر طبیعی بیشترین و کم ترین جزء منتسب به ترتیب در آلاینده های با قطر کمتر از 5/2 میکرون و ازن  مشاهده شد.

نتیجه گیری:

 برخلاف تاثیر ناچیز آلاینده ازن و عدم انتساب مرگ و میر به این آلاینده، برای سایر آلاینده ها مثل آلاینده های با قطر کمتر از 5/2 میکرون و دی اکسید نیتروژن اثراتی بر تعداد مرگ و میر مشاهده شد که این اثرات می تواند هزینه های مستقیم و غیرمستقیمی برای شهر مورد مطالعه ایجاد کند.