ارزیابی میزان خسارت تریپس پیاز Thrips tabaci L. (Thysanoptera: Thripidae) روی شش رقم لوبیاقرمز در شرایط مزرعه

لوبیا با نام علمی Phaseolus vulgaris یکی از مهم ترین حبوبات می باشد که در اغلب کشورهای جهان کشت می شود. این محصول توسط آفات مختلف از جمله تریپس پیاز مورد حمله قرار می گیرد. این تحقیق در طی دو سال 1398 و 1399 درشرایط مزرعه با کاشت ارقام درخشان، یاقوت، دادفر، افق، گلی و اختر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو آزمایش همراه با سم پاشی و بدون سم پاشی در مزرعه ای واقع در منطقه قاسم آباد اراک انجام شد. آماربرداری برای بررسی تغییرات جمعیت آفت (به تفکیک پوره و بالغ) از زمان شروع آلودگی تا پایان آن به صورت هفتگی صورت گرفت. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS آنالیز و میانگین ها از طریق آزمون توکی به صورت تجزیه مرکب مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج دوساله حاصل از این تحقیق نشان داد که ارقام یاقوت و دادفر به ترتیب با 3/2775 و 3/2735 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد را داشتند. از طرفی رقم گلی در مقایسه با بقیه ارقام علایم آلودگی پایین تر و درصد کاهش عملکرد کمتری داشت، ولی عملکرد آن (2110 کیلوگرم در هکتار) از سایر ارقام به غیر از اختر کمتر بود. بیشترین جمعیت تریپس در مراحل مختلف پوره و بالغ در دو رقم اختر (01/7 و 15/2 عدد) و درخشان (93/5 و 65/1 عدد) مشاهده شد. از این رو، رقم یاقوت به دلیل عملکرد بالاتر و خسارت کمتر تریپس و در درجه بعدی رقم گلی جهت کشت در منطقه اولویت دارد.