بررسی تاثیر «موازنه فایده» در ظهور و تداوم قوم گرایی در ایران معاصر: مطالعه موردی شمال غرب کشور

جنبش اتنیسیسم (به معنی مطالبه محوری و حق‌خواهی دربرابر اتنوسنتریسم گروه قومی مسلط در ایران) در قالب ملی گرایی ترکی بخش مهمی از حیات سیاسی در آذربایجان را رقم می زند. در این جستار سعی بر این است تازمینه ها، علل و ریشه های سیاسی شدن تفاوت های فرهنگی، نژادی، زبانی و منطقه‌ ای در آذربایجان کنونی؛ مخصوصا از زمان وقوع انقلاب اسلامی تاکنون– در «رهیافت مدرن» درباره قومیت و ملی گرایی رابیابیم. برای تبیین جریان های سیاسی قومی - ملی یا تحلیل قوم گرایی در آذربایجان، یکی از نظریه‌ های مدل علمی مایکل هشتر یعنی؛ تاثیر گزینش حسابگرانه و عقلانی (با تبیین غیرساختاری) به کار گرفته می شود. نتایج حاصله در این مقاله تاثیر مستقیم شاخص ها و متغیرهای برآمده از نظریه «انتخاب عقلانی» یا «اصل موازنه فایده» مدل مایکل هشتر در ظهور و تداوم «قوم گرایی» و «ناسیونالیسم در آذربایجان» در سده اخیر را به طور آشکار نمایان می سازد.