برنامه ها و منابع آموزشی مدارس عصر صفوی بر اساس سفرنامه های سیاحان اروپایی

صفویه با توجه به تحولات و مناسبات سیاسی دوره ای است که سیاحان اروپایی بیش از گذشته به انگیزه های مختلف به ایران سفر کردند و در نتیجه سفرنامه های بسیاری نسبت به گذشته نوشته شد. مدارس عصر صفوی، به عنوان مهم ترین مرکز نهاد آموزش، موردتوجه بعضی از سیاحان قرار گرفت که ژان شاردن، ژان باتیست تاورنیه و انگلبرت کمپفر شاخص ترین آنان هستند. حال پرسش این است که سیاحان اروپایی درباره تعلیم و تربیت در مدارس عصر صفوی و برنامه های آموزشی آن چه دیدگاه هایی را مطرح کرده اند؟ این نوشتار تلاش می کند، با روش تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای، گزارش ها و نظرات سیاحان خارجی را پیرامون برنامه ها و منابع آموزشی این دوره مورد واکاوی و نقد قرار دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد، سیاحان اروپایی غالبا برنامه های آموزشی مدارس ایران رابا نظام آموزشی اروپامقایسه کرده و در نتیجه آن را نامنظم و آشفته دانسته اند که گاهی بدبینانه به نظر می رسد. در معرفی منابع آموزشی نیز بیشتر به علوم غیر دینی همچون ریاضی، هییت و نجوم یعنی آنچه برای آنان مالوف بوده است، توجه داشته اند.