بررسی اثربخشی طرح واره درمانی فردی بر نشانه های وسواس در دختران نوجوان

 طرح‌واره‌های ناسازگار، عمیق‌ترین مولفه‌های شناختی‌هیجانی هستند که موجب بروز وسواس می‌شوند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی طرح‌واره‌درمانی فردی بر نشانه‌های وسواس در دختران نوجوان بود.

روش‌بررسی:

 روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری دوماهه همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسطه پایه نهم شهرستان قدس در سال تحصیلی 99-1398 تشکیل دادند. از بین آن‌ها سی دانش‌آموز به‌صورت دردسترس انتخاب شدند و با گمارش تصادفی در دو گروه طرح‌واره‌درمانی فردی و گواه قرار گرفتند. شرکت‌کننده‌ها برای پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری به پرسش‌نامه وسواسی-جبری مادزلی (هودگسون و راچمن، 1977) پاسخ دادند. طرح‌واره‌درمانی یانگ و همکاران (2006) طی دوازده جلسه فردی به‌مدت زمان هر جلسه نود دقیقه برای گروه آزمایش برگزار شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون‌ خی‌دو، روش آماری تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در سطح معناداری 0٫05 با نرم‌افزار SPSS نسخه 24 صورت گرفت.

یافته‌ها:

 نتایج نشان داد، طرح‌واره‌درمانی برای گروه آزمایش موجب کاهش نشانه‌های وسواس درمقایسه با گروه گواه شد (0٫025=p). میانگین نشانه‌های وسواس در طول زمان مطالعه بین گروه‌های آزمایش و گواه تفاوت معناداری را نیز نشان داد (0٫001>p). در گروه آزمایش در متغیر نشانه‌های وسواس، بین میانگین‌های مراحل پیش‌آزمون با پس‌آزمون (0٫002=p) و پیش‌آزمون با پیگیری (0٫001=p) تفاوت معنادار مشاهده شد و معنادارنبودن میانگین‌ها در مراحل پس‌آزمون و پیگیری، ماندگاری این تاثیر را در مرحله پیگیری نشان داد (0٫074=p).

نتیجه‌گیری:

 براساس یافته‌های پژوهش، طرح‌واره‌درمانی فردی بر کاهش نشانه‌های وسواس نوجوانان موثر است و کارایی دارد. بدین‌ترتیب به‌کارگیری طرح‌واره‌درمانی فردی در کاهش نشانه‌های وسواس دختران نوجوان به‌ویژه در مدارس پیشنهاد می‌شود.