طراحی الگوی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اساس اسلام

پژوهش‌های داخلی و خارجی متعددی درباره درمان روان‌شناختی مبتنی بر پذیرش و تعهد انجام شده و اثربخشی آن را تایید کرده است؛ اما امروزه با مشخص‌شدن نقش مذهب بیماران در درمان اختلالات روانی، مطالعات مذهبی-روان‌شناختی که به بررسی نقش مذهب افراد در درمان آنان می‌پردازد در سطح جهانی افزایش یافته است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی برای به‌کارگیری در فرایند درمان افراد مسلمان با باورهای مذهبی بود.

به‌منظور بررسی چگونگی الگوی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی با بهره‌گیری از روش کیفی نظریه داده‌بنیاد (متنی)، مفاهیم نظری رویکرد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در قرآن کریم، تفسیر المیزان و اصول کافی واکاوی شد و با تبادل نظر با متخصصان علوم روان‌شناسی و متخصصان علوم اسلامی، مفاهیم موجود در متون اسلامی که با مفاهیم نظری رویکرد یادشده قرابت معنایی و مفهومی داشت، انتخاب و تعریف شد و در ادامه مفاهیم به‌دست‌آمده در دو مرحله باز و محوری کدگذاری شد و در مرحله سوم با اجرای کدگذاری انتخابی، مقوله‌های اصلی استخراج و ارتباط بین آنها مشخص شد. مولفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند.

 در این پژوهش الگوی پذیرش و تعهد بر اساس مفاهیم اسلامی طراحی و ارایه شد. این الگو از دو قسمت فرایندهای سلامت روانی که نشان‌دهنده قلب سلیم و فرایندهای آسیب روانی که نشان‌دهنده قلب مریض است تشکیل شده است.

 درمانگران با استفاده از الگوی اسلامی ارایه‌شده در این پژوهش می‌توانند نتایج اثربخش‌تری در درمان اختلالات روانی در بین بیماران مسلمان در کشورهای اسلامی به دست آورند.