برآورد شاغلین استان ها و تحلیل اثر بهبود فضای کسب و کار بر آن با تاکید بر ویژگی استان ها

با توجه به اهمیت اشتغال و تحلیل عوامل موثر بر آن در اقتصاد، در مطالعه ی حاضر ابتدا تعداد شاغلین دارای سن ده سال و بالاتر برای 31 استان کشور محاسبه و سپس با روش تحلیلی-توصیفی و مبتنی بر تکنیک اقتصادسنجی داده های تابلویی نقش بهبود فضای کسب وکار بر اشتغال طی سال های 1395-1398 تجزیه وتحلیل شد. برخی نتایج حاصل از توصیف داده ها در دو سال 1395 و 1398 حاکی از آن است که رابطه ای مستقیم بین اشتغال و شاخص کسب وکار وجود دارد و بر مبنای معیارهایی نظیر نرخ اشتغال و صنعتی بودن استان ها، این رابطه ی مستقیم تایید شد. همچنین با افزایش سطح توسعه در استان ها (از استان های محروم به توسعه یافته) علی رغم آن که شاخص کسب وکار با کاهش همراه است ولی تعداد شاغلین افزایش یافته است. نتایج حاصل از برآورد الگوی پایه و 6 سناریوی منشعب از آن (بر مبنای ویژگی گروه های مختلف از استان ها) حاکی از آن است که بهبود فضای کسب وکار با اثری مثبت بر اشتغال نیروی کار در استان ها همراه است. همچنین در استان هایی که نرخ بیکاری پایین تری دارند و یا نسبت به سایر استان ها صنعتی تر هستند؛ بهبود فضای کسب وکار تاثیر کمتری بر اشتغال دارد. این در حالی است که اندازه ی این اثر در استان هایی که از منظر شاخص کسب وکار در وضعیت مطلوب تری قرار دارند، بیشتر است. نتیجه ی دیگر آن که با افزایش سطح توسعه یافتگی از استان های محروم و درحال توسعه به استان های توسعه یافته، میزان اثرگذاری شاخص سهولت کسب وکار بر اشتغال کاهش می یابد. سطح عمومی قیمت ها اثری معکوس بر اشتغال داشته و نرخ مشارکت اقتصادی و تسهیلات بانکی نیز با اثری مثبت همراه است.