تحلیل مبانی کلامی وهابیت در مواجهه با حکومت با تاکید بر دیدگاه عبدالعزیز بن باز و جهیمان العتیبی

اندیشه های عبدالعزیز بن باز و جهیمان العتیبی، گویای وجود دو رویکرد کلامی متفاوت میان وهابیت در مواجهه با حکومت است. افکار بن باز که بازتابی از گفتمان غالب در میان وهابیت معاصر است، بر تمکین تام از حاکم مستقر و پرهیز از هر نوع مخالفت عملی و حتی نصیحت علنی نسبت به حاکم فاسد تاکید دارد و هر نوع مخالفت با حاکم را به سنت خوارج ملحق می کند. آرای عتیبی نیز که بازتابی از گفتمانی سابقه دار، اما مهجور در میان وهابیت است، تمکین از حکومت را مشروط به پایبندی حاکم از موازین شرعی می داند و ضمن مخالفت با تمکین تام از حاکم جایر، تلاش برای سرنگونی حاکم فاسد را دستور صریح اسلام می داند. اگرچه بن باز و عتیبی یکدیگر را به خروج از اصول وهابیت متهم می کنند؛ اما تحلیل مبانی آنها که با روش تحلیل کتابخانه ای صورت گرفته است، نشان از تطابق بیشتر افکار عتیبی با اصول، اهداف و عملکرد وهابیت برخاسته از نجد دارد.