تغییر و تحول تدریجی زبان و خط پهلوی به فارسی دری و الفبای عربی در دوره ی اسلامی و تاثیر آن بر تاریخ نگاری ایرانی دوره ی اسلامی

در این نوشته به روش تحلیل سندی متنی به تغییر و تحول تدریجی زبان وخط پهلوی به فارسی دری و الفبای عربی و تاثیر آن برتاریخ نگاری ایرانی در دوره اسلامی پرداخته ایم. بررسی ها نشان می دهند حتی پیش از حمله ی اعراب به ایران، فارسی دری (حداقل در دربار ساسانی) کم کم جای پهلوی را به عنوان زبان گفتاری روزمره گرفته بود و با وجود استفاه از زبان و خط پهلوی در متون زردشتی،خوانش آن برای همه ساده نبود. پس از حمله ی اعراب و گریز یزدگرد سوم و همراهان پرشمارش به مناطق شرقی ایران، محتملا این زبان دری یا درباری به آن مناطق راه یافت. پس از گروش برخی ایرانیان به اسلام و آشنایی با عربی، از همان زبان و الفبا برای نگارش متون به عربی و فارسی نیز استفاده شد. سنت تاریخ نگاری ایرانی هم با ترجمه ی متون پهلوی به عربی و سپس فارسی، اثر خود را در تاریخ نگاری اسلامی، عربی و بعدتر فارسی، برجای نهاد.